Tengill á forsíðu ASÍ
Leit
  • IS
  • EN
  • PL
  • Um vinnuréttarvefinn
    • Um vinnuréttarvefinn
    Vinnuréttur
    • Réttindi og skyldur
    • Stéttarfélög og vinnudeilur
    • Trúnaðarmenn stéttarfélaga
    • Fæðingar- og foreldraorlof
    • Evrópskur vinnuréttur
    • Alþjóðlegur vinnuréttur
    • Icelandic labour law
  • Fréttir
    • Almennar fréttir
    • Fréttir af kjarasamningum
    • Verðlagsfréttir
    • COVID 19 - Upplýsingar fyrir launafólk
    • Kófið og hrunið: lærdómur og leiðin fram á við 
    Útgáfa
    • Skýrslur og bæklingar
    • Merki
    • Vinnan (vefrit)
    Miðlun
    • Sjónvarp ASÍ
    • Hlaðvarp
    • Streymi
    Samstarfsverkefni
    • Bjarg íbúðafélag
    • Einn réttur – ekkert svindl!
    • Tímaskráningarappið Klukk
    • Volunteering in Iceland
    Viðburðadagatal
    • Viðburðir
  • Hlutverk og saga
    • Hvað er ASÍ?
    • Stefna
    • Verðlagseftirlit ASÍ
    • Umsagnir um þingmál
    • Listasafn ASÍ
    • Saga ASÍ
    • Persónuverndaryfirlýsing ASÍ
    Skipulag
    • Aðildarfélög
    • Þing
    • Miðstjórn
    • Forseti
    • Skrifstofa
    • Lög ASÍ, reglugerðir og reglur
    • ASÍ-UNG
    Starfsfólk
    • Starfsfólk
    Fræðsla
    • Félagsmálaskóli alþýðu
    • Skólakynningar
    • Minningarsjóður Eðvarðs Sigurðssonar
    Samstarf
    • Norðurlönd
    • Evrópa
    • Alþjóðlegt samstarf
Language:
  • Íslenska (IS)
  • English (EN)
  • Polski (PL)
ALGENG LEITARORÐ
  • Vinnuréttarvefur
  • Fréttir og útgáfa
  • Um ASÍ
  • Skýrslur og bæklingar
  1. Forsíða
  2. Vinnuréttarvefur
  3. Vinnuréttur
  4. Evrópskur vinnuréttur
  5. Vinnumarkaður
  6. Útsendir starfsmenn - EES
  7. Dómar
  • Vinnuréttarvefur
    • Um vinnuréttarvefinn
      • Um vinnuréttarvefinn
    • Vinnuréttur
      • Réttindi og skyldur
        • Ráðningarsambönd – stofnun og eðli
          • Stofnun ráðningarsambands og ráðningarsamningar
            • Hvenær verður ráðningarsamband til
            • Ráðningarsamningar – form og efni
            • Áunnin réttindi
            • Val á starfsmönnum
            • Upplýsingagjöf um persónuleg málefni
            • Krafa um framvísun sakarvottorðs
            • Sérstök og óvanaleg samningsákvæði
            • Samkeppnisákvæði
            • Starfsmaður leigir íbúðarhúsnæði af atvinnurekanda
            • Sjómenn og iðnnemar
            • Ráðningarsamningar – hvað ber að varast við gerð þeirra
          • Hlutastörf
            • Hvað er hlutastarf
            • Skyldur atvinnurekanda
            • Uppsögn
            • Lög nr. 10/2004 um starfsmenn í hlutastörfum
            • Tilskipun Evrópusambandsins um hlutastörf
          • Tímabundnar ráðningar
            • Uppsögn
            • Samspil tímabundinnar ráðningar og ótímabundinnar
            • Vernd gegn mismunun
            • Framlenging eða endurnýjun
            • Upplýsingagjöf og endurmenntun
            • Sönnun fyrir tímabundinni ráðningu
          • Fjarvinna
            • Upptaka fjarvinnu
            • Ráðningarkjör og réttindi
            • Skipulag vinnunnar og þjálfun
            • Búnaður
            • Aðbúnaður og hollustuhættir
            • Vernd gagna og einkalífs
          • Breyting á ráðningarkjörum
            • Atvinnurekandi
            • Starfsmaður
            • Tilflutningur í starfi
          • Launamaður eða verktaki
            • Dómaframkvæmd
          • Starfsmannaleigur
          • Nýtt skipulag vinnunnar
          • Vinnustaðaskírteini og vinnustaðaeftirlit
            • Vinnustaðaskírteini
            • Vinnustaðaeftirlit
            • Dagsektir
        • Laun og vinnutími
          • Laun
            • Launahugtakið
            • Lágmarkslaun
            • Dagvinna
            • Yfirvinna
            • Vaktavinna
            • Útkall
            • Afkastahvetjandi launakerfi
            • Heildarlaun - brúttólaun
            • Starfstengd hlunnindi
            • Ólaunuð vinna / “sjálfboðaliðastörf“
          • Greiðsla launa
            • Skuldajöfnuður
            • Launaseðill
            • Gjalddagi
          • Frádráttur frá launum
            • Skattar
            • Lífeyrissjóður
            • Iðgjöld til stéttarfélaga
            • Meðlög
          • Skekkjur í launaútreikningum
            • Vangreidd laun
            • Ofgreidd laun
          • Laun ekki greidd
            • Starfslok vegna verulegra vanefnda
            • Setuverkfall
            • Sjóveðréttur
          • Skráning vinnutíma
          • Vinna fellur niður
        • Orlof og frídagar
          • Ávinnsla orlofs
            • Lengd orlofs
          • Taka orlofs
            • Skattskil á orlofsgreiðslum
            • Útborgun orlofslauna
          • Orlofslaun
            • Útreikningur orlofslauna
            • Útreikningur orlofslauna hjá mánaðarkaupsmönnum
            • Orlofslaun lögð inn á orlofsreikning
            • Orlof innifalið í launum
          • Orlof - veikindi og slys
            • Veikindi í orlofi
            • Orlofsuppbót
            • Veikindi erlendis
            • Ýmis álitamál varðandi útreikning launa
          • Aukafrídagar, aukahelgidagar
            • Aukafrídagar skv. lögum um 40 stunda vinnuviku
            • Aðrir frídagar
            • Ákvæði kjarasamninga um aukahelgidaga
          • Ýmsar reglur tengdar orlofi
            • Vanskil atvinnurekanda á orlofi
            • Orlof og uppsögn
            • Orlof og verkföll
            • Flutningur orlofslauna milli orlofsára
        • Veikindi
          • Lágmarksreglur
          • Veikindaréttur
            • Sjúkdómshugtakið
            • Greiðslur í veikindum
            • Tímalengd greiðslu
            • Talning veikindadaga
            • Brottfall veikindaréttar
            • Tengsl uppsagnar og veikindaréttar
            • Sök starfsmanns
              • Eigin sök og almennur veikindaréttur
              • Eigin sök og veikindaréttur vegna slysa
            • Tilkynningar um veikindi
            • Læknisvottorð
            • Læknisskoðanir
            • Trúnaðarlæknar
            • Fæðingarorlof og veikindi
            • Veikindi í orlofi
            • Er hægt að semja af sér veikindarétt
            • Veikindi barna
        • Vinnuslys og atvinnusjúkdómar
          • Vinnuslys
            • Almenn slys við vinnu
            • Skaðabótaskyld slys við vinnu
            • Slys á leið til eða frá vinnu
            • Slys utan vinnu
            • Tengsl uppsagnar og slysaréttar
          • Atvinnusjúkdómar
            • Almenn réttindi vegna atvinnusjúkdóma
            • Skaðabótaskyldir atvinnusjúkdómar
        • Aðbúnaður og hollustuhættir
          • Áhættumat og heilsuvernd á vinnustöðum
            • Öryggistrúnaðarmenn
            • Tilkynning vinnuslysa
          • Vinnu- og hvíldartímareglur
            • Vinnuumhverfi vaktavinnufólks 
            • Vinnutímareglur eru grundvallarréttindi
          • Vernd mæðra og þungaðra kvenna
          • Vinna barna og unglinga
          • Einelti og kynferðisleg áreitni
          • Eftirlitsheimildir VER
        • Persónuvernd launafólks
          • Vímuefnapróf
            • Getur hver sem er þurft að undirgangast vímuefnapróf
            • Réttmætar og málefnalegar ástæður atvinnurekanda
            • Hvernig skal framkvæma slíkar prófanir
            • Meðhöndlun upplýsinga og gagna sem verða til við vímuefnaprófun
            • Fyrir hvern eru niðurstöður vímuefnaprófs
            • Hvað ef niðurstaða prófsins leiðir í ljós vímuefnanotkun starfsmanns
            • Dómar
          • Rafræn vöktun
            • Hugtakið
            • Skilyrði og forsendur
            • Tegundir rafrænnar vöktunar
        • Jafnrétti á vinnumarkaði
          • Launajafnrétti
          • Bann við mismunun
        • Uppsögn ráðningarsambands
          • Uppsögn
            • Uppsagnarfrestur
            • Vinna á uppsagnarfresti
            • Framkvæmd uppsagna
            • Skaðabætur vegna ólögmætra uppsagna
          • Takmarkanir á uppsagnarrétti
            • Almennt bann við mismunun
            • Skoðanafrelsi launafólks
            • Trúnaðarmenn stéttarfélaga
            • Forgangsréttarákvæði kjarasamninga 
            • Jafnrétti
            • Starfsaldur
            • Fæðingar- og foreldraorlof 
            • Fjölskylduábyrgð starfsmanna 
            • Sérákvæði um fatlaða
            • Námssamningar
            • Aðilaskipti að fyrirtækjum 
            • Í veikindum og launalausu leyfi ?
          • Starfslok vegna brota
            • Réttarheimildir
            • Brot launamanns
            • Brot atvinnurekanda
          • Hópuppsagnir
            • Undanþágur
            • Upplýsingar og samráð
            • Tilkynning til svæðismiðlunar
            • 30 daga reglan
            • Kjarasamningar um hópuppsagnir
        • Riftun ráðningarsambands
          • Réttarheimildir
            • Kjarasamningar
            • Lög
          • Almenn skilyrði riftunar
            • Aðvörun
            • Tómlæti
          • Riftun atvinnurekanda
            • Almenn skilyrði
            • Aðvörun, áminning, tilkynning
            • Brotthlaup úr starfi
            • Brot á hlýðniskyldu 
            • Slæleg vinnubrögð
            • Vímuefnaneysla 
            • Brot á trúnaðarskyldu
            • Uppljóstrarar
            • Brot á öryggisreglum
            • Réttur til að halda eftir launum
            • Skaðabætur
          • Riftun launamanns
            • Gróft brot, réttur til að hverfa úr starfi
            • Aðvörun og tilkynning
            • Skaðabætur
        • Force majeure og slit ráðningar
        • Aðilaskipti að fyrirtækjum
          • Aðilaskipti
          • Fyrirtæki eða hluti fyrirtækis
          • Upplýsingar og samráð
          • Í ráðningarsambandi
          • Yfirfærsla réttinda
          • Uppsagnarvernd starfsmanna
          • Riftun ráðningarsamnings
        • Gjaldþrot atvinnurekanda
          • Ábyrgðarsjóður launa
          • Kröfur launamanna
          • Kröfur lífeyrissjóða
          • Ábyrgðartímabil
          • Undanþágur frá ábyrgð
          • Hámarksábyrgð á kröfum
          • Vextir og kostnaður
          • Ábyrgð án gjaldþrotaskipta
          • Orlof vegna greiðsluerfiðleika
          • Ýmis ákvæði
        • Atvinnuleysistryggingar
          • Hverjir eru tryggðir
          • Aldur umsækjanda
          • Búseta á Íslandi
          • Atvinnuleysi
          • Uppsögn án gildra ástæðna
          • Starfsmissir vegna eigin sakar
          • Vinnufærni
          • Virk atvinnuleit / Starfi hafnað
          • Útreikningur og upphæð atvinnuleysisbóta
          • Bótatímabil - 3 ár
      • Stéttarfélög og vinnudeilur
        • Stéttarfélög
          • Stutt sögulegt ágrip
          • Félagafrelsi
          • Skilgreining og skipulag
            • Félögin skulu opin öllum
            • Gerð kjarasamninga sé eitt af verkefnum félagsins
            • Stéttarfélög eru grunneiningar á vinnumarkaði
            • Félagssvæði
            • Skipulag stéttarfélaga
          • Almennt um hlutverk og skyldur
            • Ábyrgð stjórnarmanna
            • Trúnaðarmannaráð
            • Aðrir trúnaðarmenn og ábyrgðaraðilar
          • Aðild að stéttarfélagi
            • Skilyrði fyrir aðild
            • Félagsgjöld
            • Réttur til að standa utan stéttarfélags
            • Úrsögn úr stéttarfélagi
            • Brottrekstur úr stéttarfélagi
          • Réttindi og skyldur
            • Réttindi félagsmanna
            • Skyldur félagsmanna
            • Stéttarfélög og persónuvernd
          • Sjóðir stéttarfélaga
            • Félagssjóður
            • Vinnudeilusjóður
            • Sjúkrasjóður
            • Orlofssjóður
            • Lífeyrissjóður
            • Fræðslusjóður
            • Starfsendurhæfingarsjóður
        • Kjarasamningar
          • Aðild að kjarasamningi
          • Efni kjarasamninga
          • Forgangsréttarákvæði
          • Gildissvið kjarasamninga
            • Hverja bindur kjarasamningur
            • Starfsgreinar
            • Landfræðilegt gildissvið
          • Túlkun kjarasamninga
            • Túlkun samnings
            • Fylling
          • Gildistími
            • Uppsögn
          • Undirritun og atkvæðagreiðsla
          • Friðarskylda
            • Umfang
            • Friðarskylda og verkfallsheimild
            • Undantekningar
            • Ábyrgð vegna brottfalls friðarskyldu
            • Brottfall friðarskyldu
        • Ríkissáttasemjari
          • Hlutverk
          • Miðlunartillaga
        • Vinnustöðvanir
          • Hverjir geta efnt til vinnustöðvunar
          • Grundvöllur vinnustöðvunar
          • Verkföll
            • Hvað er verkfall
            • Árangurslausar viðræður og ákvarðanir
            • Atkvæðagreiðsla um verkfall
            • Tilkynning um verkfall
            • Verkfallsstjórn
            • Til hverra tekur verkfall
            • Verkfallsvarsla og verkfallsbrot
            • Lögbann á verkfallsvörslu
            • Afskipti lögreglu
            • Réttarstaða manna í verkfalli
            • Vinna annars staðar í verkfalli
            • Ábyrgð vegna verkfalls
            • Samúðarverkföll
            • Verkföll á opinberum vinnumarkaði
            • Verkfallsréttur og samþykktir ILO
          • Ákvörðun um verkbann
            • Hvað er verkbann
            • Framkvæmd verkbanns
            • Ábyrgð á samningsrofum í verkbanni
            • Verkbann hjá ríki og sveitarfélögum
        • Félagsdómur
          • Hlutverk
            • Brot á lögum 80/1938
            • Brot á kjarasamningi
            • Aðilar æskja dóms
            • Mörk iðnaðar
            • Opinberir starfsmenn
            • Bankamenn
          • Skipan dómsins
          • Dómaraskilyrði og hæfi
          • Málsmeðferð
          • Viðurlög
          • Staða Félagsdóms
        • Almennur og opinber vinnumarkaður-samanburður
          • Lagaumhverfi stéttarfélaga
            • Stéttarfélagsaðild
            • Samningsaðild
            • Verkföll
          • Réttindi launafólks
            • Lagaumhverfi
            • Ráðning í starf
            • Uppsagnarfrestur
            • Orlofsréttur
            • Veikindaréttur
            • Slysatryggingar launafólks
            • Fæðingar - og foreldraorlof
            • Fræðslusjóðir og starfsmenntamál
            • Lífeyrissjóðir
      • Trúnaðarmenn stéttarfélaga
        • Skilgreining hugtaksins trúnaðarmaður
        • Hlutverk trúnaðarmanna - fulltrúar stéttarfélaga og starfsmanna
          • Lögbundið samráð (sérstök lagaákvæði)
        • Val og tilkynning trúnaðarmanna
          • Kosning trúnaðarmanns
          • Tilkynning til atvinnurekanda um skipan trúnaðarmanns
        • Ráðningarvernd trúnaðarmanna
          • Tilefni uppsagna
            • Verkefnaskortur
            • Skipulagsbreytingar
            • Uppsögn vegna aldurs
            • Brot í starfi, óstundvísi, frammistaða,óheiðarleiki, trúnaðarbrestur
            • Ólögleg verkföll og óleyfileg fundarhöld
            • Réttur til þess að flytja trúnaðarmann milli deilda
          • Úrræði vegna uppsagna og brottreksturs
        • Menntun trúnaðarmanna
        • Öryggistrúnaðarmenn
      • Fæðingar- og foreldraorlof
        • Fæðingarorlof
          • Réttur til fæðingarorlofs
          • Lengd fæðingarorlofs
            • Lenging vegna veikinda barns
            • Lenging vegna veikinda móður
          • Tilkynning um töku fæðingarorlofs
          • Sveigjanleiki í orlofstöku
          • Greiðslur í fæðingarorlofi
            • Fæðingarstyrkur til foreldris utan vinnumarkaðar eða í minna en 25% starfi
            • Fæðingarstyrkur til foreldra í fullu námi
          • Umsókn um greiðslur í fæðingarorlofi
          • Sérreglur (fjölburafæðingar, andvanafæðing, veikindi o.fl. )
          • Vernd gegn uppsögnum
          • Uppsöfnun og vernd réttinda
          • Vinnuvernd mæðra og þungaðra kvenna
            • Mat á áhættuþáttum
            • Tímabundin breyting á vinnuskilyrðum o.fl.
            • Leyfi frá störfum
            • Tilvik þar sem vinna er bönnuð
            • Bann við vinnu og næturvinna
            • Réttur til mæðraskoðunar á launum
            • Brjóstagjöf
            • Veikindi á meðgöngu
            • Brot á reglum - skaðabætur og viðurlög
          • Ágreiningur
          • Umsóknareyðublöð og gagnlegir tenglar
        • Foreldraorlof
          • Réttur til foreldraorlofs
          • Tilhögun foreldraorlofs
          • Tilkynning og ákvörðun um töku foreldraorlofs
          • Vernd uppsafnaðra réttinda
          • Vernd gegn uppsögnum
          • Réttur til starfs
      • Evrópskur vinnuréttur
        • EES réttur og landsréttur
        • Vinnumarkaður
          • Hópuppsagnir - EES
          • Aðilaskipti að fyrirtækjum - EES
          • Gjaldþrot atvinnurekanda - EES
          • Upplýsingar um ráðningarkjör - EES
          • Evrópskt samstarfsráð - EES
          • Útsendir starfsmenn - EES
            • Innleiðing tilskipunar 96/71/EC
            • Dómar
          • Foreldraorlof - EES
          • Hlutastörf - EES
          • Tímabundnir ráðningarsamningar - EES
          • Upplýsingar og samráð
        • Jafnrétti kvenna og karla á vinnumarkaði – EES
          • Jöfn laun kvenna og karla - EES
          • Aðgangur að störfum - EES
          • Sönnunarbyrði í málum er varða mismunun vegna kynferðis - EES
          • Almannatryggingakerfi einstakra starfsgreina - EES
          • Öryggi þungaðra kvenna - EES
          • Foreldraorlof - EES
        • Vinnuvernd
          • Öryggisráðstafanir á vinnustöðum
          • Ákveðnir hópar starfsmanna
          • Vinnustaðir
          • Vinnu- og hvíldartími
        • Frjáls för launafólks
      • Alþjóðlegur vinnuréttur
        • Alþjóðavinnumálastofnunin - ILO
        • Samþykktir ILO
        • Due diligence – samfélagsleg ábyrgð
      • Icelandic labour law
        • Labour Market and Trade Unions
          • The Icelandic Confederation of Labour (ASI)
            • Federations affiliated to ASI
            • Unions directly affiliated to ASI
          • Trade Unions
            • Priority clauses
          • Workplace representation
          • Strikes
          • Political rights of workers
          • Union funds
          • Collective agreements
            • Content of collective agreements
            • Occupational and geographical coverage
            • Types of Collective agreements
            • Period of validity
            • Confidential ballots
            • Industrial peace
          • Access to the labour market
            • Non-discrimination
            • Age limits
            • Professional qualifications
            • Foreign workers
        • Contract of Employment and related rules
          • Written statement or contract of employment
          • Changes in terms
          • Termination of contract
          • Part-time workers
          • Fixed-term work
          • Young workers
            • Prohibited work
            • Working hours
        • Wages and working time
          • Working time
            • Day time and over time work
            • Shift work
          • Meal and Coffee breaks
          • Public holidays
            • Transfer of public holidays
            • Christmas and Holiday bonus
          • Pay statement (pay slip)
            • Particulars of a written pay statement
          • Taxes and contributions
        • Holidays and holiday allowance
          • Holiday allowance
            • Accrued holiday allowance
            • Holiday allowance account
            • Workers earning a monthly salary
            • Employment termination and holidays
          • Holiday period
            • Holiday outside the holiday period
            • Worker falls sick before or during holiday
        • Sickness and accidents
          • Additional rights under collective agreements
            • Trade unions belonging to SAMIDN
            • Trade unions belonging to SGS
            • Trade unions belonging to LIV
            • Trade unions belonging to RSI and MATVIS
          • Accruement of rights during absence
          • Transfer of acquired rights
          • Attending sick children and other compelling family reasons
          • Union Sickness Fund
          • Virk - Vocational Rehabilitation Fund
          • Accidents at work and occupational diseases
            • Medical expenses
            • Insurance for death, accident and disability
            • Statutory occupational injury insurance
            • Accountable employer
            • Reporting to the Administration of Occupational Safety and Health
        • Rest and maximum working time
          • Weekly working time
          • Daily rest
          • Weekly day off
          • Night workers
        • Termination of employment
          • Notice periods
            • Statutory rights
            • Rights under collective agreements
          • Employment protection
        • Gender equality
          • Pay equality
          • Equality programs
          • Work and family life
          • Sexual harassment
          • Complaints and damages
        • Maternity and paternal rights
          • Maternity/paternity leave
          • Maternity/paternal benefits
          • Safety and health of pregnant women
          • Parental leave – unpaid
          • Employment protection
        • Pension funds
          • Mandatory occupational pension fund
          • Supplementary Pension
          • Statutory pension
        • Protection of personal data
          • Personal data
          • Data Processing
          • Electronic surveillance
          • E-mail and internet use
        • Health and safety
        • Transfer of undertakings
        • Foreign workers
          • Workers from Europe
            • Posted workers
            • Temporary agency workers
          • Workers from third countries - Work permits
            • Temporary work permits
            • Permanent work permits
            • Specialist work permit
            • Four weeks exemption
          • Agreement on foreign workers
        • Icelandic Collective labour law (summary)
          • Basic legislation
            • The private sector
            • The public sector
          • The negotiating parties
            • The unions
            • The employers
          • Collective bargaining
            • Schedule of negotiations
            • The process
            • Agreement is reached - voting
            • Compromise proposal
            • Industrial peace
          • Strikes and lockouts (work stoppages)
            • The public sector
          • Priority clauses
          • Deduction of union fees
  • Fréttir og útgáfa
    • Fréttir
      • Almennar fréttir
      • Fréttir af kjarasamningum
      • Verðlagsfréttir
      • COVID 19 - Upplýsingar fyrir launafólk
      • Kófið og hrunið: lærdómur og leiðin fram á við 
    • Útgáfa
      • Skýrslur og bæklingar
      • Merki
      • Vinnan (vefrit)
    • Miðlun
      • Sjónvarp ASÍ
      • Hlaðvarp
      • Streymi
    • Samstarfsverkefni
      • Bjarg íbúðafélag
      • Einn réttur – ekkert svindl!
      • Tímaskráningarappið Klukk
      • Volunteering in Iceland
    • Viðburðadagatal
      • Viðburðir
  • Um ASÍ
    • Hlutverk og saga
      • Hvað er ASÍ?
      • Stefna
        • Kjarasamningar
          • Kjarasamningar 2019
          • Kjarasamningar 2016
          • Kjarasamningar 2015
          • Kjarasamningar 2013
          • Kjarasamningar 2011
          • Kjarasamningar 2008
        • Samfélagssáttmáli um félagslegan stöðugleika
        • Alþjóðamál
        • Atvinnumál
        • Húsnæðismál
        • Jafnréttis- og fjölskyldumál
        • Lífeyrismál
          • Samningar um lífeyrismál
          • Stefnumótun ASÍ í lífeyrismálum
          • Fjárhagur lífeyrissjóðanna
          • Greinar og gagnlegt efni um lífeyrismál
          • Gagnlegir tenglar
          • Önnur umfjöllun um lífeyrismál á vettvangi ASÍ
        • Menntamál
        • Skattamál
        • Umhverfismál
        • Velferðarmál
        • Stefna ASÍ í vinnuverndarmálum
        • Rétta leiðin - frá kreppu til lífsgæða
      • Verðlagseftirlit ASÍ
      • Umsagnir um þingmál
      • Listasafn ASÍ
      • Saga ASÍ
      • Persónuverndaryfirlýsing ASÍ
    • Skipulag
      • Aðildarfélög
        • Starfsgreinasamband Íslands
        • Landssamband íslenzkra verzlunarmanna
        • Samiðn
        • Rafiðnaðarsamband Íslands
        • Sjómannasamband Íslands
        • Félög með beina aðild að ASÍ
      • Þing
      • Miðstjórn
        • Starfsnefndir miðstjórnar
        • Ályktanir miðstjórnar ASÍ
        • Fulltrúar ASÍ í nefndum og ráðum
      • Forseti
      • Skrifstofa
      • Lög ASÍ, reglugerðir og reglur
        • Lög ASÍ
        • Reglugerðir og reglur
          • Þingsköp ASÍ
            • 1. Upphaf þings – Afgreiðsla kjörbréfa 
            • 2. Stjórn þingsins
            • 3. Nefndir
            • 4. Umræður
            • 5. Tillögur, lagabreytingar og atkvæðagreiðsla
            • 6. Kosningar
            • 7. Afgreiðsla og breyting þingskapa
            • Atriðisorðaskrá
          • Viðmiðunarreglur um réttindi og skyldur stjórnarmanna í aðildarsamtökum ASÍ
            • 1. Inngangur
            • 2. Réttindi og skyldur stjórnarmanna
            • 3. Um framkvæmdastjóra og starfsmenn 
            • 4. Siðareglur, þagnarskylda og persónuvernd
            • 5. Sjóðir og hlutverk þeirra
            • 6. Bókhald og reikningsskil
          • Reglugerð um bókhald og ársreikninga aðildarsamtaka ASÍ
            • I. Kafli – Bókhald og áætlanagerð
            • II. Kafli – Ársreikningur, endurskoðun og aðrar fjárhagslegar upplýsingar
          • Reglugerð um leynilega allsherjar atkvæðagreiðslu meðal félagsmanna aðildarsamtaka ASÍ
            • I. Kafli – Hvenær er skylt að viðhafa allsherjaratkvæðagreiðslu
            • II. Kafli – Form og framkvæmd allsherjaratkvæðagreiðslu
            • III. Kafli – Almenn allsherjaratkvæðagreiðsla um kjarasamning og boðun vinnustöðvunar
            • IV. Kafli – Önnur ákvæði
          • Kosningar á félagsfundum
          • Viðmiðunarreglugerð fyrir sjúkrasjóði aðildarfélaga ASÍ
          • Starfsreglur vegna afgreiðslu á reglugerðum sjúkrasjóða og um mat á framtíðarstöðu 
            • I. Kafli – Skil á reglugerðum og reglugerðarbreytingum
            • II. Kafli – Skil á mati á framtíðarstöðu
          • Starfsreglur vegna umsagna Laganefndar ASÍ
          • Reglur um boðun varamanna á fundi miðstjórnar ASÍ
          • Reglugerð fyrir starfsemi skrifstofu ASÍ
          • Reglugerð um greiðslu ferðakostnaðar þingfulltrúa og vegna formannafunda
          • Skipulagsskrá fyrir minningarsjóð Eðvarðs Sigurðssonar
          • Reglugerð fyrir Listasafn ASÍ
          • Verklag við rafrænar atkvæðagreiðslur
          • Reglur um greiðslur úr Vinnudeilusjóði ASÍ
      • ASÍ-UNG
    • Starfsfólk
      • Starfsfólk
        • Forsetar
        • Skrifstofa framkvæmdastjóra
        • Svið stefnumótunar og greininga
        • Svið kjarasamninga og þjónustu
        • Svið fræðslu og þekkingar
    • Fræðsla
      • Félagsmálaskóli alþýðu
      • Skólakynningar
      • Minningarsjóður Eðvarðs Sigurðssonar
    • Samstarf
      • Norðurlönd
      • Evrópa
      • Alþjóðlegt samstarf
  1. Forsíða
  2. Vinnuréttarvefur
  3. Vinnuréttur
  4. Evrópskur vinnuréttur
  5. Vinnumarkaður
  6. Útsendir starfsmenn - EES
  7. Dómar
  • Um vinnuréttarvefinn
    • Um vinnuréttarvefinn
  • Vinnuréttur
    • Réttindi og skyldur
      • Ráðningarsambönd – stofnun og eðli
        • Stofnun ráðningarsambands og ráðningarsamningar
          • Hvenær verður ráðningarsamband til
          • Ráðningarsamningar – form og efni
          • Áunnin réttindi
          • Val á starfsmönnum
          • Upplýsingagjöf um persónuleg málefni
          • Krafa um framvísun sakarvottorðs
          • Sérstök og óvanaleg samningsákvæði
          • Samkeppnisákvæði
          • Starfsmaður leigir íbúðarhúsnæði af atvinnurekanda
          • Sjómenn og iðnnemar
          • Hvað ber að varast við gerð ráðningarsamninga
        • Hlutastörf
          • Hvað er hlutastarf
          • Skyldur atvinnurekanda
          • Uppsögn
          • Lög nr. 10/2004 um starfsmenn í hlutastörfum
          • Tilskipun Evrópusambandsins um hlutastörf
        • Tímabundnar ráðningar
          • Uppsögn
          • Samspil tímabundinnar ráðningar og ótímabundinnar
          • Vernd gegn mismunun
          • Framlenging eða endurnýjun
          • Upplýsingagjöf og endurmenntun
          • Sönnun fyrir tímabundinni ráðningu
        • Fjarvinna
          • Upptaka fjarvinnu
          • Ráðningarkjör og réttindi
          • Skipulag vinnunnar og þjálfun
          • Búnaður
          • Aðbúnaður og hollustuhættir
          • Vernd gagna og einkalífs
        • Breyting á ráðningarkjörum
          • Atvinnurekandi
          • Starfsmaður
          • Tilflutningur í starfi
        • Launamaður eða verktaki
          • Dómaframkvæmd
        • Starfsmannaleigur
        • Nýtt skipulag vinnunnar
        • Vinnustaðaskírteini og vinnustaðaeftirlit
          • Vinnustaðaskírteini
          • Vinnustaðaeftirlit
          • Dagsektir
      • Laun og vinnutími
        • Laun
          • Launahugtakið
          • Lágmarkslaun
          • Dagvinna
          • Yfirvinna
          • Vaktavinna
          • Útkall
          • Afkastahvetjandi launakerfi
          • Heildarlaun - brúttólaun
          • Starfstengd hlunnindi
          • Ólaunuð vinna / “sjálfboðaliðastörf“
        • Greiðsla launa
          • Skuldajöfnuður
          • Launaseðill
          • Gjalddagi
        • Frádráttur frá launum
          • Skattar
          • Lífeyrissjóður
          • Iðgjöld til stéttarfélaga
          • Meðlög
        • Skekkjur í launaútreikningum
          • Vangreidd laun
          • Ofgreidd laun
        • Laun ekki greidd
          • Starfslok vegna verulegra vanefnda
          • Setuverkfall
          • Sjóveðréttur
        • Skráning vinnutíma
        • Vinna fellur niður
      • Orlof og frídagar
        • Ávinnsla og lengd orlofs
          • Lengd orlofs
        • Taka orlofs
          • Skattskil á orlofsgreiðslum
          • Útborgun orlofslauna
        • Orlofslaun
          • Útreikningur orlofslauna
          • Útreikningur orlofslauna hjá mánaðarkaupsmönnum
          • Orlofslaun lögð inn á orlofsreikning
          • Orlof innifalið í launum
        • Orlof - veikindi og slys
          • Veikindi í orlofi
          • Orlofsuppbót
          • Veikindi erlendis
          • Ýmis álitamál varðandi útreikning launa
        • Aukafrídagar, aukahelgidagar
          • Aukafrídagar skv. lögum um 40 stunda vinnuviku
          • Aðrir frídagar
          • Ákvæði kjarasamninga um aukahelgidaga
        • Ýmsar reglur tengdar orlofi
          • Vanskil atvinnurekanda á orlofi
          • Orlof og uppsögn
          • Orlof og verkföll
          • Flutningur orlofslauna milli orlofsára
      • Veikindi
        • Lágmarksreglur
        • Veikindaréttur
          • Sjúkdómshugtakið
          • Greiðslur í veikindum
          • Tímalengd greiðslu
          • Talning veikindadaga
          • Brottfall veikindaréttar
          • Tengsl uppsagnar og veikindaréttar
          • Sök starfsmanns
          • Tilkynningar um veikindi
          • Læknisvottorð
          • Læknisskoðanir
          • Trúnaðarlæknar
          • Fæðingarorlof og veikindi
          • Veikindi í orlofi
          • Er hægt að semja af sér veikindarétt
          • Veikindi barna
      • Vinnuslys og atvinnusjúkdómar
        • Vinnuslys
          • Almenn slys við vinnu
          • Skaðabótaskyld slys við vinnu
          • Slys á leið til eða frá vinnu
          • Slys utan vinnu
          • Tengsl uppsagnar og slysaréttar
        • Atvinnusjúkdómar
          • Almenn réttindi vegna atvinnusjúkdóma
          • Skaðabótaskyldir atvinnusjúkdómar
      • Aðbúnaður og hollustuhættir
        • Áhættumat og heilsuvernd
          • Öryggistrúnaðarmenn
          • Tilkynning vinnuslysa
        • Vinnu og hvíldartímareglur
          • Vinnuumhverfi vaktavinnufólks
          • Vinnutímareglur eru grundvallarréttindi
        • Vernd mæðra og þungaðra kvenna
        • Vinna barna og unglinga
        • Einelti og kynferðisleg áreitni
        • Eftirlitsheimildir VER
      • Persónuvernd launafólks
        • Vímuefnapróf
          • Getur hver sem er þurft að undirgangast vímuefnapróf
          • Réttmætar og málefnalegar ástæður atvinnurekanda
          • Hvernig skal framkvæma slíkar prófanir
          • Meðhöndlun upplýsinga og gagna sem verða til við vímuefnaprófun
          • Fyrir hvern eru niðurstöður vímuefnaprófs
          • Hvað ef niðurstaða prófsins leiðir í ljós vímuefnanotkun starfsmanns
          • Dómar
        • Rafræn vöktun
          • Hugtakið
          • Skilyrði og forsendur
          • Tegundir rafrænnar vöktunar
      • Jafnrétti á vinnumarkaði
        • Launajafnrétti
        • Bann við mismunun
      • Uppsögn ráðningarsambands
        • Uppsögn
          • Uppsagnarfrestur
          • Vinna á uppsagnarfresti
          • Framkvæmd uppsagna
          • Skaðabætur vegna ólögmætra uppsagna
        • Takmarkanir á uppsagnarrétti
          • Almennt bann við mismunun
          • Skoðanafrelsi launafólks
          • Trúnaðarmenn stéttarfélaga
          • Forgangsréttarákvæði kjarasamninga
          • Jafnrétti
          • Starfsaldur
          • Fæðingar- og foreldraorlof
          • Fjölskylduábyrgð starfsmanna
          • Sérákvæði um fatlaða
          • Námssamningar
          • Aðilaskipti að fyrirtækjum
          • Í veikindum og launalausu leyfi ?
        • Starfslok vegna brota
          • Réttarheimildir
          • Brot launamanns
          • Brot atvinnurekanda
        • Hópuppsagnir
          • Undanþágur
          • Upplýsingar og samráð
          • Tilkynning til svæðismiðlunar
          • 30 daga reglan
          • Kjarasamningar um hópuppsagnir
      • Riftun ráðningarsambands
        • Réttarheimildir
          • Kjarasamningar
          • Lög
        • Almenn skilyrði riftunar
          • Aðvörun
          • Tómlæti
        • Riftun atvinnurekanda
          • Almenn skilyrði
          • Aðvörun, áminning, tilkynning
          • Brotthlaup úr starfi
          • Brot á hlýðniskyldu
          • Slæleg vinnubrögð
          • Vímuefnaneysla
          • Brot á trúnaðarskyldu
          • Uppljóstrarar
          • Brot á öryggisreglum
          • Réttur til að halda eftir launum
          • Skaðabætur
        • Riftun launamanns
          • Gróft brot, réttur til að hverfa úr starfi
          • Aðvörun og tilkynning
          • Skaðabætur
      • Force majeure og slit ráðningar
      • Aðilaskipti að fyrirtækjum
        • Aðilaskipti
        • Fyrirtæki eða hluti fyrirtækis
        • Upplýsingar og samráð
        • Í ráðningarsambandi
        • Yfirfærsla réttinda
        • Uppsagnarvernd starfsmanna
        • Riftun ráðningarsamnings
      • Gjaldþrot atvinnurekanda
        • Ábyrgðarsjóður launa
        • Kröfur launamanna
        • Kröfur lífeyrissjóða
        • Ábyrgðartímabil
        • Undanþágur frá ábyrgð
        • Hámarksábyrgð á kröfum
        • Vextir og kostnaður
        • Ábyrgð án gjaldþrotaskipta
        • Orlof vegna greiðsluerfiðleika
        • Ýmis ákvæði
      • Atvinnuleysistryggingar
        • Hverjir eru tryggðir
        • Aldur umsækjanda
        • Búseta á Íslandi
        • Atvinnuleysi
        • Uppsögn án gildra ástæðna
        • Starfsmissir vegna eigin sakar
        • Vinnufærni
        • Virk atvinnuleit / starfi hafnað
        • Útreikningur og upphæð atvinnuleysisbóta
        • Bótatímabil
    • Stéttarfélög og vinnudeilur
      • Stéttarfélög
        • Stutt sögulegt ágrip
        • Félagafrelsi
        • Skilgreining og skipulag
          • Félögin skulu opin öllum
          • Gerð kjarasamninga sé eitt af verkefnum félagsins
          • Stéttarfélög eru grunneiningar á vinnumarkaði
          • Félagssvæði
          • Skipulag stéttarfélaga
        • Stjórn félags
          • Ábyrgð stjórnarmanna
          • Trúnaðarmannaráð
          • Aðrir trúnaðarmenn og ábyrgðaraðilar
        • Aðild að stéttarfélagi
          • Skilyrði fyrir aðild
          • Félagsgjöld
          • Réttur til að standa utan stéttarfélags
          • Úrsögn úr stéttarfélagi
          • Brottrekstur úr stéttarfélagi
        • Réttindi og skyldur
          • Réttindi félagsmanna
          • Skyldur félagsmanna
          • Stéttarfélög og persónuvernd
        • Sjóðir stéttarfélaga
          • Félagssjóður
          • Vinnudeilusjóður
          • Sjúkrasjóður
          • Orlofssjóður
          • Lífeyrissjóður
          • Fræðslusjóður
          • Starfsendurhæfingarsjóður
      • Kjarasamningar
        • Aðild að kjarasamningi
        • Efni kjarasamninga
        • Forgangsréttarákvæði
        • Gildissvið kjarasamninga
          • Hverja bindur kjarasamningur
          • Starfsgreinar
          • Landfræðilegt gildissvið
        • Túlkun kjarasamninga
          • Túlkun samnings
          • Fylling
        • Gildistími
          • Uppsögn
        • Undirritun og atkvæðagreiðsla
        • Friðarskylda
          • Umfang
          • Friðarskylda og verkfallsheimild
          • Undantekningar
          • Ábyrgð vegna brottfalls friðarskyldu
          • Brottfall friðarskyldu
      • Ríkissáttasemjari
        • Hlutverk
        • Miðlunartillaga
      • Vinnustöðvanir
        • Hverjir geta efnt til vinnustöðvunar
        • Grundvöllur vinnustöðvunar
        • Verkföll
          • Hvað er verkfall
          • Árangurslausar viðræður og ákvarðanir
          • Atkvæðagreiðsla um verkfall
          • Tilkynning um verkfall
          • Verkfallsstjórn
          • Til hverra tekur verkfall
          • Verkfallsvarsla og verkfallsbrot
          • Lögbann á verkfallsvörslu
          • Afskipti lögreglu
          • Réttarstaða manna í verkfalli
          • Vinna annars staðar í verkfalli
          • Ábyrgð vegna verkfalls
          • Samúðarverkföll
          • Verkföll á opinberum vinnumarkaði
          • Verkfallsréttur og samþykktir ILO
        • Verkbönn
          • Hvað er verkbann
          • Framkvæmd verkbanns
          • Ábygð á samningsrofum í verkbanni
          • Verkbann hjá ríki og sveitarfélögum
      • Félagsdómur
        • Hlutverk
          • Brot á lögum 80/1938
          • Brot á kjarasamningi
          • Aðilar æskja dóms
          • Mörk iðnaðar
          • Opinberir starfsmenn
          • Bankamenn
        • Skipan dómsins
        • Dómaraskilyrði og hæfi
        • Málsmeðferð
        • Viðurlög
        • Staða
      • Almennur og opinber vinnumarkaður - samanburður
        • Lagaumhverfi stéttarfélaga
          • Stéttarfélagsaðild
          • Samningsaðild
          • Verkföll
        • Réttindi launafólks
          • Lagaumhverfi
          • Ráðning í starf
          • Uppsagnarfrestur
          • Orlofsréttur
          • Veikindaréttur
          • Slysatryggingar launafólks
          • Fæðingar-og foreldraorlof
          • Fræðslusjóðir og starfsmenntamál
          • Lífeyrissjóðir
    • Trúnaðarmenn stéttarfélaga
      • Skilgreining hugtaksins trúnaðarmaður
      • Hlutverk trúnaðarmanna
        • Lögbundið samráð (sérstök lagaákvæði)
      • Val og tilkynning trúnaðarmanna
        • Kosning trúnaðarmanns
        • Tilkynning
      • Ráðningarvernd trúnaðarmanna
        • Tilefni uppsagna
          • Verkefnaskortur
          • Skipulagsbreytingar
          • Uppsögn vegna aldurs
          • Brot í starfi, óstundvísi, frammistaða,óheiðarleiki, trúnaðarbrestur
          • Ólögleg verkföll og óleyfileg fundarhöld
          • Réttur til þess að flytja trúnaðarmann milli deilda
        • Úrræði vegna uppsagna og brottreksturs
      • Menntun trúnaðarmanna
      • Öryggistrúnaðarmenn
    • Fæðingar- og foreldraorlof
      • Fæðingarorlof
        • Réttur til fæðingarorlofs
        • Lengd fæðingarorlofs
          • Lenging vegna veikinda barns
          • Lenging vegna veikinda móður
        • Tilkynning um töku fæðingarorlofs
        • Sveigjanleiki í orlofstöku
        • Greiðslur í fæðingarorlofi
          • Fæðingarstyrkur til foreldris utan vinnumarkaðar eða í minna en 25% starfi
          • Fæðingarstyrkur til foreldra í fullu námi
        • Umsókn um greiðslur í fæðingarorlofi
        • Sérreglur (fjölburafæðingar, advanafæðing, veikindi o.fl.)
        • Vernd gegn uppsögnum
        • Uppsöfnun og vernd réttinda
        • Vinnuvernd mæðra og þungaðra kvenna
          • Mat á áhættuþáttum
          • Tímabundin breyting á vinnuskilyrðum o.fl.
          • Leyfi frá störfum
          • Tilvik þar sem vinna er bönnuð
          • Bann við vinnu og næturvinna
          • Réttur til mæðraskoðunar á launum
          • Brjóstagjöf
          • Veikindi á meðgöngu
          • Brot á reglum - skaðabætur og viðurlög
        • Ágreiningur
        • Umsóknareyðublöð og gagnlegir tenglar
      • Foreldraorlof
        • Réttur til foreldraorlofs
        • Tilhögun foreldraorlofs
        • Tilkynning og ákvörðun um töku foreldraorlofs
        • Vernd uppsafnaðra réttinda
        • Vernd gegn uppsögnum
        • Réttur til starfs
    • Evrópskur vinnuréttur
      • EES réttur og landsréttur
      • Réttindi launafólks
        • Hópuppsagnir
        • Aðilaskipti að fyrirtækjum
        • Ábyrgð á launum við gjaldþrot atvinnurekanda
        • Upplýsingar um ráðningarkjör
        • Evrópsk samstarfsráð í fyrirtækjum
        • Útsendir starfsmenn
          • Innleiðing tilskipunar 96/71/EC
          • Dómar
        • Foreldraorlof
        • Hlutastörf
        • Tímabundin ráðning
        • Upplýsingar og samráð í fyrirtækjum
      • Jafnrétti á vinnumarkaði
        • Jöfn laun
        • Aðgangur að störfum
        • Sönnunarbyrði
        • Almannatryggingar
        • Öryggi þungaðra kvenna
        • Foreldraorlof
      • Vinnuvernd
        • Öryggisráðstafanir
        • Ákveðnir hópar
        • Vinnustaðir
        • Vinnu-og hvíldartími
      • Frjáls för launafólks
    • Alþjóðlegur vinnuréttur
      • Alþjóðavinnumálastofnunin - ILO
      • Samþykktir ILO
      • Due diligence – samfélagsleg ábyrgð
    • Icelandic labour law
      • Labour Market and Trade Unions
        • The Icelandic Confederation of Labour (ASI)
          • Federations affiliated to ASI
          • Unions directly affiliated to ASI
        • Trade Unions
          • Priority clauses
        • Workplace representation
        • Strikes
        • Political rights of workers
        • Union funds
        • Collective agreements
          • Content of collective agreements
          • Occupational and geographical coverage
          • Types of Collective agreements
          • Period of validity
          • Confidential ballots
          • Industrial peace
        • Access to the labour market
          • Non-discrimination
          • Age limits
          • Professional qualifications
          • Foreign workers
      • Contract of Employment and related rules
        • Written statement or contract of employment
        • Changes in terms
        • Termination of contract
        • Part-time workers
        • Fixed-term work
        • Young workers
          • Prohibited work
          • Working hours
      • Wages and working time
        • Working time
          • Day time and over time work
          • Shift work
        • Meal and Coffee breaks
        • Public holidays
          • Transfer of public holidays
          • Christmas and Holiday bonus
        • Pay statement (pay slip)
          • Particulars of a written pay statement
        • Taxes and contributions
      • Holidays and holiday allowance
        • Holiday allowance
          • Accrued holiday allowance
          • Holiday allowance account
          • Workers earning a monthly salary
          • Employment termination and holidays
        • Holiday period
          • Holiday outside the holiday period
          • Worker falls sick before or during holiday
      • Sickness and accidents
        • Additional rights under collective agreements
          • Trade unions belonging to SAMIDN
          • Trade unions belonging to SGS
          • Trade unions belonging to LIV
          • Trade unions belonging to RSI and MATVIS
        • Accruement of rights during absence
        • Transfer of acquired rights
        • Attending sick children and other compelling family reasons
        • Union Sickness Fund
        • Virk - Vocational Rehabilitation Fund
        • Accidents at work and occupational diseases
          • Medical expenses
          • Insurance for death, accident and disability
          • Statutory occupational injury insurance
          • Accountable employer
          • Reporting to the Administration of Occupational Safety and Health
      • Rest and maximum working time
        • Weekly working time
        • Daily rest
        • Weekly day off
        • Night workers
      • Termination of employment
        • Notice periods
          • Statutory rights
          • Rights under collective agreements
        • Employment protection
      • Gender equality
        • Pay equality
        • Equality programs
        • Work and family life
        • Sexual harassment
        • Complaints and damages
      • Maternity and paternal rights
        • Maternity/paternity leave
        • Maternity/paternal benefits
        • Safety and health of pregnant women
        • Parental leave – unpaid
        • Employment protection
      • Pension funds
        • Mandatory occupational pension fund
        • Supplementary Pension
        • Statutory pension
      • Protection of personal data
        • Personal data
        • Data Processing
        • Electronic surveillance
        • E-mail and internet use
      • Health and safety
      • Transfer of undertakings
      • Foreign workers
        • Workers from Europe
          • Posted workers
          • Temporary agency workers
        • Workers from third countries - Work permits
          • Temporary work permits
          • Permanent work permits
          • Specialist work permit
          • Four weeks exemption
        • Agreement on foreign workers
      • Icelandic Collective labour law (summary)
        • Basic legislation
          • The private sector
          • The public sector
        • The negotiating parties
          • The unions
          • The employers
        • Collective bargaining
          • Schedule of negotiations
          • The process
          • Agreement is reached - voting
          • Compromise proposal
          • Industrial peace
        • Strikes and lockouts (work stoppages)
          • The public sector
        • Priority clauses
        • Deduction of union fees

Dómar

Evrópudómstóllinn

Case C‑16/18, 19. desember 2019, Dobersberger 

Tilskipun um útsenda starfsmenn gildir ekki um starfsmenn fyrirtækis í einu aðildarríki sem vinna um borð í lest sem ekur frá því ríki til annars og til baka. Dómstóllinn lagði sérstaka áherslu á að um væri að ræða sömu störf og starfsskyldur, óháð því þó væru framkvæmd í tveimur löndum þar sem lestin færi yfir landamæri og einnig sérstaka áherslu á hvar vaktir starfsmanna hefjast og enda. Þessi niðurstaða er í samræmi við dóma um réttarstöðu flugliða þar sem litið er til þess hvar störf hefjast og hvar þeim líkur.


C-346/06 3. apríl 2008. Dirk Rüffert.

Í málinu var fjallað um lög í Lower Saxony í Þýskalandi sem kváðu á um að byggingaverktökum, þ.m.t. undirverktökum, sem tækju þátt í opinberum útboðum væri skylt að fara að reglum um greiðslu lágmarkslauna samkvæmt tilteknum kjarasamningi sem gilti á svæðinu. Þýskt verktakafyrirtæki Objekt und Bauregie (O&B) hafði á grundvelli opinbers útboðs fengið úthlutað samningi um byggingu fangelsis í Lower Saxony. Fyrirtækið réð pólskan undirverktaka til verksins. Í ljós kom að undirverktakinn greiddi 53 starfsmönnum sínum laun sem náðu ekki helmingi þeirra lágmarkslauna sem kveðið var á um í framangreindum kjarasamningi.  Þessir starfsmenn höfðu stöðu sem útsendir starfsmenn í Þýskalandi, þ.e. þeir voru ráðnir til starfa í Póllandi en sendir af vinnuveitanda sínum til tímabundinna starfa í Þýskalandi.

Í kjölfar gjaldþrotaskipta á búi O&B komu upp ýmsar spurningar um gildi þessara reglna gagnvart lögum Evrópusambandsins um frelsi til að veita þjónustu yfir landamæri aðildarríkja og staðfesturétt fyrirtækja. 

Evrópudómstóllinn fékk málið til umfjöllunar og komst að þeirri niðurstöðu að umræddar reglur stæðust ekki samkvæmt tilskipun 96/71/EB, sbr. einnig 49. gr. laga Evópusambandsins. Þá niðurstöðu rökstuddi dómstóllinn með vísan til þess að lágmarkskjörum samkvæmt áðurnefndum kjarasamningi hefði ekki verið veitt almennt gildi á þýsku vinnumarkaði með þeim aðferðum sem tilskipun 96/71/EB kvæði á um. Í Þýskalandi væri fyrir hendi ákveðið fyrirkomulag um þetta efni sem fylgja mætti ef veita ætti kjarasamningum almennt gildi, þ.m.t. í byggingariðnaði. Þeim reglum hefði hins vegar ekki verið fylgt í þessu tilviki. Lögin sem gerðu lágmarkslaun samkvæmt áðurnefndum kjarasamningi skuldbindandi ættu einungis við um opinber útboð og samninga og giltu því einungis um takmarkaðan hluta byggingariðnaðarins.

Af því leiddi að ekki var hægt að skilgreina laun samkvæmt áðurnefndum kjarasamningi sem lágmarkslaun sem almennt gildi hefðu í skilningi c-liðar 1. mgr. 3. gr. tilskipunarinnar.

Þess ber að geta niðurstaða Evrópudómstólsins í þessu máli hefur enga þýðingu hér á landi. Það skýrist af því að lágmarkskjör samkvæmt kjarasamningum á almennum vinnumarkaði, þ.m.t. í byggingariðnaði, eru skuldbindandi fyrir alla atvinnurekendur og starfsmenn þeirra, sbr. lög nr. 55/1980 um starfskjör launafólks.

C-244/04. 19. janúar 2006. Framkvæmdastjórnin gegn Þýskalandi. 

Fyrirtæki með rikisborgara þriðja ríkis í starfsliði sínu. Að mati Evrópudómstólsins er aðildarríki óheimilt að gera það að skilyrði fyrir atvinnuþátttöku slíkra starfsmanna á sínu landssvæði að þeir hafi áður verið í a.m.k. eitt ár í þjónustu hins erlenda fyrirtækisins. 

C-341/02. 14. apríl 2005. Framkvæmdastjórnin gegn Þýskalandi.

Hugtakið lágmarkslaun skv. 3. gr. tilskipunarinnar. Fyrirtæki í byggingariðnaði. Samanburður á lágmarkslaunum samkvæmt reglum starfsríkis og þeim launum sem hið erlenda fyrirtæki greiðir starfsmönnum sínum skv. ráðningarsamningi eftir þeim reglum sem gilda í heimaríki þeirra. 

Samkvæmt reglum starfsríkis var ekki tekið tillit til ýmissa hlunninda og aukagreiðslna sem voru hluti af launum hinna erlendu starfsmanna við mat á því hvort laun þeirra uppfylltu kröfur um lágmarkslaun í starfsríkinu. Sá háttur við samanburð á launum í heimaríki og starfsríki var að mati Evrópudómstólsins talinn andstæður ákvæðum tilskipunarinnar.

C-445/03. 21. október 2004. Framkvæmdastjórnin gegn Lúxemborg.

Kröfur starfsríkis um að erlend fyrirtæki sæki um atvinnuleyfi vegna starfsmanna sinna með ríkisfang í þriðja ríki samræmast ekki ákvæðum Rómarsáttmálans um frjáls þjónustuviðskipti.

C-60/03. 12. október 2004. Wolff & Müller.

Í málinu var fjallað um ákvæði í þýskum lögum sem kváðu á um ábyrgð aðalverktaka í byggingariðnaði á kröfum starfsmanna undirverktaka vegna vangoldinna launa. Þær reglur voru að mati Evrópudómstólsins taldar vera í samræmi við markmið tilskipunarinnar um útsenda starfsmenn.

C-279/00. 7. febrúar 2002. Framkvæmdastjórnin gegn Ítalíu.

Í málinu var fjallað um ítölsk lög er kváðu á um að starfsmannaleigur, skráðar í öðrum aðildarríkjum, sem veittu ítölskum fyrirtækjum þjónustu, yrðu að skrá skrifstofu eða útibú á Ítalíu. Auk þess var gerð krafa um að slíkar starfsmannaleigur legðu fram tryggingu að upphæð 700 milljóna líra sem væri gefin út af bankastofnun með skráða skrifstofu eða útibú á Ítalíu.

Niðurstaða Evrópudómstólsins var sú að slík lagaskilyrði brytu í bága við skyldur ítalska ríkisins samkvæmt 49. og 56. gr. Rs.  

C-164/99. 24. janúar 2002. Portugaia Construções.

Málið varðaði fyrirtæki með staðfestu í Portúgal, Portugaia að nafni, sem vann tímabundið að byggingaframkvæmdum í Þýskalandi árið 1997. Rannsókn yfirvalda í Þýskalandi á starfskjörum manna á vinnusvæðinu leiddi í ljós að launakjör starfsmanna Portugaia voru lægri en lágmarkskjör samkvæmt kjarasamningi í byggingariðnaði sem hafði almennt gildi samkvæmt lögum. Var fyrirtækinu skipað að greiða mismunin milli þess tímakaups sem það átti að greiða og þess tímakaups sem fyrirtækið hafði í raun greitt starfsmönnum sínum, margfaldað með fjölda vinnustunda, eða samtals 138.018,52 þýsk mörk.

Málið var lagt fyrir Evrópudómstólinn með hliðsjón af því hvort að framangreind löggjöf og framkvæmd hennar stæðist 59. og 60. gr. Rómarsáttmálans.

Fram kom í málinu að hin þýsku lög sem veittu aðalkjarasamningi í byggingariðnaði almennt gildi höfðu þann tilgang að verja þýskan vinnumarkað einkum gegn félagslegum undirboðum (e. social dumping) vegna innflutnings ódýrs vinnuafls frá láglaunalöndum, að draga úr atvinnuleysi í landinu og til að gera þýskum fyrirtækjum kleift að laga sig að aukinni samkeppni gagnvart fyrirtækjum á innri markaði sambandsins. 

Einnig kom fram að ólíkt þýskum atvinnurekendum, átti atvinnurekendur frá öðrum aðildarríkjum, ekki kost á því að gera sérkjarasamninga við þýsk stéttarfélög um lægri staðbundin launakjör en almennir kjarasamningar í byggingariðnaði kváðu á um. Niðurstaða Evrópudómstólsins var sú að með þessu fyrirkomulagi væri fyrirtækjum mismunað eftir þjóðerni þeirra og bæri að flokka sem óréttmæta hindrun á frelsi fyrirtækja til að veita þjónustu yfir landamæri aðildarríkja sambandsins.

C-49/98, C-50/98, C-52/98 - C-54/98 & C-68/98 - C-71/98. 25. október 2001. Finalarte.

Launað orlof. Samanburður við sambærileg réttindakerfi í heimaríki starfsmanna.


C-165/98. 15. mars 2001. Mazzoleni.

Kjarasamningur sem gerður var í júní 1993 um starfskjör öryggisvarða á almennum vinnumarkaði og hafði almennt bindandi gildi á grundvelli belgískra laga um kjarasamninga, tók til allra einkarekinna öryggisfyrirtækja sem veittu þjónustu á belgísku yfirráðasvæði, án tillits til þess hvort aðalstöðvar þeirra væri innan eða utan Belgíu. Í þessum samningi voru m.a. ákvæði um lágmarkstímakaup og upphæð ýmissa viðbótargreiðslna. Brot atvinnurekanda á ófrávíkjanlegum ákvæðum kjarasamninga er skilgreint sem refsivert brot samkvæmt áðurnefndum lögum.

Fyrirtækið ISA, með staðfestu í Mont-Saint-Martin í Frakklandi, réði á tímabilinu 1. janúar 1996 til 14. júlí 1997, 13 öryggisverði til að starfa í verslunarmiðstöð í Messancy, Belgíu. Hluti af þessum hóp voru í fullu starfi í Belgíu, en aðrir störfuðu bæði þar og í Frakklandi.

Belgíska vinnueftirlitið óskaði eftir því við Mazzoleni, forsvarsmann þessa fyrirtækis, að hann léti af hendi ýmis gögn um þessa starfsmenn, þ.á m. launaseðla. Þessir launaseðlar báru með sér grunn mánaðarlaun starfsmanns ISA í Belgíu voru 6.692 franskir frankar fyrir 169 vinnustundir, sem svaraði til u.þ.b. 40.152 belgískra franka sem jafngiltu 237.59 belgískum frönkum í tímakaup. Lágmarkslaun samkvæmt áðurnefndum kjarasamningi voru hins 356.68 belgískir frankar.

Á grundvelli þessara upplýsinga var refsimál höfðað gegn Mazzoleni og ISA fyrir brot þeirra á framangreindum lögum og kjarasamningi. ISA byggði vörn sína á því að fyrirtækinu bæri, að því er varðar lágmarkslaun, einungis að virða ákvæði franskra laga á því sviði. Sérstakt eðli öryggisþjónustu hefði það í för með sér að nauðsynlegt væri að rótera starfsfólki milli vinnustaða til að koma í veg fyrir að viðskiptavinir fyrirtækja bæru kennsl á þá. Starfsmenn fyrirtækisins störfuðu af þeim sökum að hluta til í Belgíu, þ.e. starfsmanni kynni á tilteknu tímabili sem gæti verið einn dagur, vika eða mánuður, að vera falið að gegna starfsskyldum sínum að hluta í einhverju nágrannalanda Belgíu. Að mati ISA ætti tilskipunin um útsenda starfsmenn ekki við í slíkum tilvikum.

Þá byggði ISA á því að umræddir 13 starfsmenn nytu á grundvelli franskra laga sömu, eða í öllum verulegum atriðum, sambærilegrar verndar og samkvæmt belgískum lögum. Lágmarkslaun í Frakklandi væru reyndar lægri en í Belgíu, en þegar kæmi að samanburði milli þessara ríkja, þá væri nauðsynlegt að taka með reikninginn stöðu starfsmannsins í heild sinni, þ.m.t. með hliðsjón af skattalögum, sem að sögn ISA, væru hagstæðari í Frakklandi.

Dómstóllinn sendi eftirfarandi fyrirspurnir til Evrópudómstólsins. Í fyrsta lagi hvort að tilskipunin ætti við um þau sérstöku málsatvik sem fyrir hendi voru í þessu máli og í öðru lagi hvort ákvæði áðurnefndra laga um lágmarkslaun færu í bága við 59. og 60. gr. Rs., að teknu tilliti til þess að umræddir starfsmenn nytu sambærilegrar verndar samkvæmt frönskum lögum um lágmarkslaun heildstætt metið þegar jafnframt væri tekið tillit til annarra þátta (áhrifa skattalaga, tryggingaverndar vegna veikinda, þ.m.t. skyldubundins viðbótartryggingarkerfis í Frakklandi, tryggingarverndar vegna vinnuslysa, ekknabóta, atvinnuleysistrygginga, greiðslna við starfslok og dauða).

Niðurstaða Evrópudómstólsins var sú að þar sem atvik þessa máls áttu sér áður en frestur aðildarríkja til að innleiða tilskipun um útsenda starfsmenn í landsrétt sinn var útrunninn, væri ekki hægt að byggja á ákvæðum hennar í þessu máli. Niðurstaða dómstólsins að því er varðar síðari fyrirspurnina var á þá leið að 59. gr. Rómarsáttmálans (nú 49. gr.) og 60. gr. (nú 50. gr.) komi ekki í veg fyrir að aðildarríki krefjist þess af fyrirtæki sem hefur staðfestu í öðru aðildarríki, en veitir þjónustu í því fyrra, að það greiði starfsmönnum þau lágmarkslaun sem mælt fyrir um í lögum þess ríkis. Beiting slíkra reglna geti engu að síður verið talin ganga lengra en tilefni sé til, ef hlutaðeigandi starfsmenn starfa á vegum fyrirtækis sem er staðsett í landamærahéraði og verða, í hlutastarfi og í skamman tíma hverju sinni, að gegna hluta af starfsskyldum sínum á landssvæði eins, eða eftir atvikum fleiri aðildarríkja, en þess ríkis þar sem vinnuveitandi þeirra er með staðfestu.

Það sé í verkahring til bærra stjórnvalda í því ríki þar sem slík fyrirtæki veita þjónusta að ákveða hvort, og að hve miklu leyti, beiting ákvæða í landsrétti um lágmarkslaun sé nauðsynleg og hæfileg í því skyni að tryggja vernd hlutaðeigandi starfsmanna.

C-58/98. 3. október 2000. Corsten.

C-369/96 og C-376/96. 23. nóvember 1999. Arblade.

Tvö frönsk fyrirtæki unnu við byggingaframkvæmdir í Belgíu en létu undir höfuð leggjast að greiða starfsmönnum sínum sem þangað voru sendir á árinum 1991 til 1993 laun í samræmi við þarlenda kjarasamninga. Af hálfu belgískra yfirvalda var höfðað refsimál á hendur forsvarsmönnum viðkomandi fyrirtækja, Arblade og Leloup, vegna brota þeirra á lögum er veita kjarasamningum þar í landi almennt gildi. Í málinu reyndi á ekki aðeins á gilda kjarasamninga að því er varðar lágmarkslaun heldur einnig á ýmsa aðra þætti í þarlendri vinnulöggjöf. Var m.a. deilt um það hvort heimilt væri að skylda hin erlendu fyrirtæki til að kaupa sérstakar launatryggingar vegna óveðurs og greiða ákveðna bónusa tengdum ráðningartíma starfsmanna. Auk þess var deilt um gildi reglna varðandi útgáfu og varðveislu starfsmannareglna, ráðningarsamninga, skrá yfir starfsmenn o.fl. 

Evrópudómstóllinn féllst á að heimilt væri að skylda erlend þjónustufyrirtæki til að fara að kjarasamningum í gistiríki. Evrópudómstóllinn skilgreinir slíkar reglur engu að síður sem takmarkanir á rétti fyrirtækja til veita þjónustu yfir landamæri ríkja og verða slíkar takmarkanir því að uppfylla ákveðin skilyrði:  

- slíkar takmarkanir verður að vera hægt að réttlæta með vísan til mjög mikilvægra þátta er varða vernd almannahagsmuna.
- aðildarríki verður að virða meginreglur um gagnkvæma viðurkenningu, þ.e. horfa verður til þess hvernig málum er skipað í heimaríki viðkomandi starfsmanna. 
- takmarkanir verða að byggja á hlutlægum ástæðum, og 
- gæta verður meðalhófs, þ.e. ekki má ganga lengra en nauðsyn krefur miðað við þá hagsmuni sem viðkomandi reglum er ætlað að standa vörð um. 

C-272/94. 28. mars 1996. Guiot.

Skylda atvinnurekanda til að greiða gjöld vegna útsendra starfa til félagslegra sjóða. 

C-43/93. 9. ágúst 1994. Vander Elst.

Erlent þjónustufyrirtæki var með ríkisborgara þriðja ríkis í starfsliði sínu. Þeir voru löglegir í aðildarríkinu þar sem fyrirtækið hafði staðfestu. Evrópudómstóllinn kvað á um að fyrirtækinu hefðu að þeim sökum verið heimilt að senda þá til annarra ríkja innan Evrópusambandsins í tengslum við veitingu þjónustu og að viðkomandi aðildarríkjum væri óheimilt að gera þá kröfu að sótt væri um atvinnuleyfi fyrir þá.

C-113/89. 27. mars 1990. Rush Portuguesa.

Fyrirtæki með staðfestu í Portúgal var með ríkisborgara þriðja ríkis í starfsliði sínu. Spurt var hvort því væri heimilt að senda þá til annars aðildarríkis til að vinna þar tímabundið við byggingarframkvæmdir án þess að sækja um atvinnuleyfi fyrir þá.

Evrópudómstóllinn komst að þeirri niðurstöðu að fyrirtækinu væri ekki skylt að sækja um atvinnuleyfi í gistiríkinu vegna þeirra. Það skilyrði var hins vegar sett að starfsmennirnir væru löglegir í Portúgal, þ.m.t. með atvinnuleyfi þar í landi, hluti af föstu starfsliði fyrirtækisins og að einungis væri um tímabundna atvinnuþátttöku í gistiríkinu að ræða.

Evrópudómstóllinn tekur það fram að aðildarríkjum sé heimilt að knýja erlend þjónustufyrirtæki til að greiða starfsmönnum sínum laun í samræmi við kjarasamninga sem almennt gildi hafa í gistiríkinu.

Var efnið hjálplegt?

Takk fyrir að hjálpa okkur að bæta vefinn!

Vinsamlegast merktu við ástæðu

Í stuttu máli *
Fela
Tengill á forsíðu ASÍ

Alþýðusamband Íslands er stærsta fjöldahreyfing launafólks á landinu. ASÍ er samband 47 stéttarfélaga á almennum vinnumarkaði.

Alþýðusamband Íslands
Guðrúnartúni 1 • 105 Reykjavík
kt. 420169–6209

  • 53 55 600
  • asi@asi.is
  • Facebook-síða ASÍ
  • YouTube-rás ASÍ

VINNURÉTTUR

  • Um vinnuréttarvefinn
  • Vinnuréttur

FRÉTTIR OG ÚTGÁFA

  • Fréttir
  • Útgáfa
  • Samstarfsverkefni
  • Hlaðvarp
  • Sjónvarp ASÍ

UM ASÍ

  • Hvað er ASÍ?
  • Þing
  • Forseti
  • Starfsfólk

Vafrakökur

Við notum vafrakökur til að bæta vefinn. Fyrir frekari upplýsingar getur þú skoðað skilmála um meðferð persónuupplýsinga á vefnum.

Notkunarskilmálar um persónuvernd

Veldu leið til að hafa samband við ASÍ

Tölvupóstur Algengar spurningar