Tengill á forsíðu ASÍ
Leit
  • IS
  • EN
  • PL
  • Um vinnuréttarvefinn
    • Um vinnuréttarvefinn
    Vinnuréttur
    • Réttindi og skyldur
    • Stéttarfélög og vinnudeilur
    • Trúnaðarmenn stéttarfélaga
    • Fæðingar- og foreldraorlof
    • Evrópskur vinnuréttur
    • Alþjóðlegur vinnuréttur
    • Icelandic labour law
  • Fréttir
    • Almennar fréttir
    • Fréttir af kjarasamningum
    • Verðlagsfréttir
    • COVID 19 - Upplýsingar fyrir launafólk
    • Kófið og hrunið: lærdómur og leiðin fram á við 
    Útgáfa
    • Skýrslur og bæklingar
    • Mánaðaryfirlit stefnumótunar og greiningar
    • Vinnan (vefrit)
    • Merki
    Miðlun
    • Sjónvarp ASÍ
    • Hlaðvarp
    • Streymi
    Samstarfsverkefni
    • Bjarg íbúðafélag
    • Einn réttur – ekkert svindl!
    • Volunteering in Iceland
    9. þing ASÍ-UNG / Stefna ASÍ-UNG
    • Viðburðir
  • Hlutverk og saga
    • Hvað er ASÍ?
    • Stefna
    • Verðlagseftirlit ASÍ
    • Umsagnir um þingmál
    • Listasafn ASÍ
    • Saga ASÍ
    • Persónuverndaryfirlýsing ASÍ
    Skipulag
    • Aðildarfélög
    • Þing
    • Miðstjórn
    • Forseti
    • Skrifstofa
    • Lög ASÍ, reglugerðir og reglur
    • ASÍ-UNG
    Starfsfólk
    • Starfsfólk
    Fræðsla
    • Félagsmálaskóli alþýðu
    • Skólakynningar
    • Minningarsjóður Eðvarðs Sigurðssonar
    Samstarf
    • Norðurlönd
    • Evrópa
    • Alþjóðlegt samstarf
Language:
  • Íslenska (IS)
  • English (EN)
  • Polski (PL)
ALGENG LEITARORÐ
  • Vinnuréttarvefur
  • Fréttir og útgáfa
  • Um ASÍ
  • Skýrslur og bæklingar
  1. Forsíða
  2. Um ASÍ
  3. Hlutverk og saga
  4. Stefna
  5. Atvinnumál
  • Vinnuréttarvefur
    • Um vinnuréttarvefinn
      • Um vinnuréttarvefinn
    • Vinnuréttur
      • Réttindi og skyldur
        • Ráðningarsambönd – stofnun og eðli
          • Stofnun ráðningarsambands og ráðningarsamningar
            • Hvenær verður ráðningarsamband til
            • Ráðningarsamningar – form og efni
            • Áunnin réttindi
            • Val á starfsmönnum
            • Upplýsingagjöf um persónuleg málefni
            • Krafa um framvísun sakarvottorðs
            • Sérstök og óvanaleg samningsákvæði
            • Samkeppnisákvæði
            • Starfsmaður leigir íbúðarhúsnæði af atvinnurekanda
            • Sjómenn og iðnnemar
            • Ráðningarsamningar – hvað ber að varast við gerð þeirra
          • Hlutastörf
            • Hvað er hlutastarf
            • Skyldur atvinnurekanda
            • Uppsögn
            • Lög nr. 10/2004 um starfsmenn í hlutastörfum
            • Tilskipun Evrópusambandsins um hlutastörf
          • Tímabundnar ráðningar
            • Uppsögn
            • Samspil tímabundinnar ráðningar og ótímabundinnar
            • Vernd gegn mismunun
            • Framlenging eða endurnýjun
            • Upplýsingagjöf og endurmenntun
            • Sönnun fyrir tímabundinni ráðningu
          • Fjarvinna
            • Upptaka fjarvinnu
            • Ráðningarkjör og réttindi
            • Skipulag vinnunnar og þjálfun
            • Búnaður
            • Aðbúnaður og hollustuhættir
            • Vernd gagna og einkalífs
          • Breyting á ráðningarkjörum
            • Atvinnurekandi
            • Starfsmaður
            • Tilflutningur í starfi
          • Launamaður eða verktaki
            • Dómaframkvæmd
          • Starfsmannaleigur
          • Nýtt skipulag vinnunnar
          • Vinnustaðaskírteini og vinnustaðaeftirlit
            • Vinnustaðaskírteini
            • Vinnustaðaeftirlit
            • Dagsektir
        • Laun og vinnutími
          • Laun
            • Launahugtakið
            • Lágmarkslaun
            • Dagvinna
            • Yfirvinna
            • Vaktavinna
            • Útkall
            • Afkastahvetjandi launakerfi
            • Heildarlaun - brúttólaun
            • Starfstengd hlunnindi
            • Ólaunuð vinna / “sjálfboðaliðastörf“
          • Greiðsla launa
            • Skuldajöfnuður
            • Launaseðill
            • Gjalddagi
          • Frádráttur frá launum
            • Skattar
            • Lífeyrissjóður
            • Iðgjöld til stéttarfélaga
            • Meðlög
          • Skekkjur í launaútreikningum
            • Vangreidd laun
            • Ofgreidd laun
          • Laun ekki greidd
            • Starfslok vegna verulegra vanefnda
            • Setuverkfall
            • Sjóveðréttur
          • Skráning vinnutíma
          • Vinna fellur niður
        • Orlof og frídagar
          • Ávinnsla orlofs
            • Lengd orlofs
          • Taka orlofs
            • Skattskil á orlofsgreiðslum
            • Útborgun orlofslauna
          • Orlofslaun
            • Útreikningur orlofslauna
            • Útreikningur orlofslauna hjá mánaðarkaupsmönnum
            • Orlofslaun lögð inn á orlofsreikning
            • Orlof innifalið í launum
          • Orlof - veikindi og slys
            • Veikindi í orlofi
            • Orlofsuppbót
            • Veikindi erlendis
            • Ýmis álitamál varðandi útreikning launa
          • Orlof og sóttkví
          • Aukafrídagar, aukahelgidagar
            • Aukafrídagar skv. lögum um 40 stunda vinnuviku
            • Aðrir frídagar
            • Ákvæði kjarasamninga um aukahelgidaga
            • Réttur til launa á aukafrídögum
            • Launagreiðslur fyrir unna aukafrídaga
          • Ýmsar reglur tengdar orlofi
            • Vanskil atvinnurekanda á orlofi
            • Orlof og uppsögn
            • Orlof og verkföll
            • Flutningur orlofslauna milli orlofsára
        • Veikindi
          • Lágmarksreglur
          • Veikindaréttur
            • Sjúkdómshugtakið
            • Greiðslur í veikindum
            • Tímalengd greiðslu
            • Talning veikindadaga
            • Brottfall veikindaréttar
            • Tengsl uppsagnar og veikindaréttar
            • Sök starfsmanns
              • Eigin sök og almennur veikindaréttur
              • Eigin sök og veikindaréttur vegna slysa
            • Tilkynningar um veikindi
            • Læknisvottorð
            • Læknisskoðanir
            • Trúnaðarlæknar
            • Fæðingarorlof og veikindi
            • Veikindi í orlofi
            • Er hægt að semja af sér veikindarétt
            • Veikindi barna
        • Vinnuslys og atvinnusjúkdómar
          • Vinnuslys
            • Almenn slys við vinnu
            • Skaðabótaskyld slys við vinnu
            • Slys á leið til eða frá vinnu
            • Slys utan vinnu
            • Tengsl uppsagnar og slysaréttar
          • Atvinnusjúkdómar
            • Almenn réttindi vegna atvinnusjúkdóma
            • Skaðabótaskyldir atvinnusjúkdómar
        • Aðbúnaður og hollustuhættir
          • Áhættumat og heilsuvernd á vinnustöðum
            • Öryggistrúnaðarmenn
            • Tilkynning vinnuslysa
          • Vinnu- og hvíldartímareglur
            • Vinnuumhverfi vaktavinnufólks 
            • Vinnutímareglur eru grundvallarréttindi
          • Vernd mæðra og þungaðra kvenna
          • Vinna barna og unglinga
          • Einelti og kynferðisleg áreitni
          • Eftirlitsheimildir VER
        • Persónuvernd launafólks
          • Vímuefnapróf
            • Getur hver sem er þurft að undirgangast vímuefnapróf
            • Réttmætar og málefnalegar ástæður atvinnurekanda
            • Hvernig skal framkvæma slíkar prófanir
            • Meðhöndlun upplýsinga og gagna sem verða til við vímuefnaprófun
            • Fyrir hvern eru niðurstöður vímuefnaprófs
            • Hvað ef niðurstaða prófsins leiðir í ljós vímuefnanotkun starfsmanns
            • Dómar
          • Rafræn vöktun
            • Hugtakið
            • Skilyrði og forsendur
            • Tegundir rafrænnar vöktunar
        • Jafnrétti á vinnumarkaði
          • Launajafnrétti
          • Bann við mismunun
        • Uppsögn ráðningarsambands
          • Uppsögn
            • Uppsagnarfrestur
            • Vinna á uppsagnarfresti
            • Framkvæmd uppsagna
            • Skaðabætur vegna uppsagna
          • Takmarkanir á uppsagnarrétti
            • Almennt bann við mismunun
            • Skoðanafrelsi launafólks
            • Trúnaðarmenn stéttarfélaga
            • Forgangsréttarákvæði kjarasamninga 
            • Jafnrétti
            • Starfsaldur
            • Fæðingar- og foreldraorlof 
            • Fjölskylduábyrgð starfsmanna 
            • Sérákvæði um fatlaða
            • Námssamningar
            • Aðilaskipti að fyrirtækjum 
            • Í veikindum og launalausu leyfi ?
          • Starfslok vegna brota
            • Réttarheimildir
            • Brot launamanns
            • Brot atvinnurekanda
          • Hópuppsagnir
            • Undanþágur
            • Upplýsingar og samráð
            • Tilkynning til svæðismiðlunar
            • 30 daga reglan
            • Kjarasamningar um hópuppsagnir
        • Riftun ráðningarsambands
          • Réttarheimildir
            • Kjarasamningar
            • Lög
          • Almenn skilyrði riftunar
            • Aðvörun
            • Tómlæti
          • Riftun atvinnurekanda
            • Almenn skilyrði
            • Aðvörun, áminning, tilkynning
            • Brotthlaup úr starfi
            • Brot á hlýðniskyldu 
            • Slæleg vinnubrögð
            • Vímuefnaneysla 
            • Brot á trúnaðarskyldu
            • Uppljóstrarar
            • Brot á öryggisreglum
            • Réttur til að halda eftir launum
            • Skaðabætur
          • Riftun launamanns
            • Gróft brot, réttur til að hverfa úr starfi
            • Aðvörun og tilkynning
            • Skaðabætur
        • Force majeure og slit ráðningar
        • Aðilaskipti að fyrirtækjum
          • Aðilaskipti
          • Fyrirtæki eða hluti fyrirtækis
          • Upplýsingar og samráð
          • Í ráðningarsambandi
          • Yfirfærsla réttinda
          • Uppsagnarvernd starfsmanna
          • Riftun ráðningarsamnings
        • Gjaldþrot atvinnurekanda
          • Ábyrgðarsjóður launa
          • Kröfur launamanna
          • Kröfur lífeyrissjóða
          • Ábyrgðartímabil
          • Undanþágur frá ábyrgð
          • Hámarksábyrgð á kröfum
          • Vextir og kostnaður
          • Ábyrgð án gjaldþrotaskipta
          • Orlof vegna greiðsluerfiðleika
          • Ýmis ákvæði
        • Atvinnuleysistryggingar
          • Hverjir eru tryggðir
          • Aldur umsækjanda
          • Búseta á Íslandi
          • Atvinnuleysi
          • Uppsögn án gildra ástæðna
          • Starfsmissir vegna eigin sakar
          • Vinnufærni
          • Virk atvinnuleit / Starfi hafnað
          • Útreikningur og upphæð atvinnuleysisbóta
          • Bótatímabil - 3 ár
      • Stéttarfélög og vinnudeilur
        • Stéttarfélög
          • Stutt sögulegt ágrip
          • Félagafrelsi
          • Skilgreining og skipulag
            • Félögin skulu opin öllum
            • Gerð kjarasamninga sé eitt af verkefnum félagsins
            • Stéttarfélög eru grunneiningar á vinnumarkaði
            • Félagssvæði
            • Skipulag stéttarfélaga
          • Almennt um hlutverk og skyldur
            • Ábyrgð stjórnarmanna
            • Aðgangur að gögnum
            • Trúnaðarmannaráð
            • Aðrir trúnaðarmenn og ábyrgðaraðilar
          • Aðild að stéttarfélagi
            • Skilyrði fyrir aðild
            • Félagsgjöld
            • Réttur til að standa utan stéttarfélags
            • Úrsögn úr stéttarfélagi
            • Brottrekstur úr stéttarfélagi
          • Réttindi og skyldur
            • Réttindi félagsmanna
            • Skyldur félagsmanna
            • Stéttarfélög og persónuvernd
          • Sjóðir stéttarfélaga
            • Félagssjóður
            • Vinnudeilusjóður
            • Sjúkrasjóður
            • Orlofssjóður
            • Lífeyrissjóður
            • Fræðslusjóður
            • Starfsendurhæfingarsjóður
        • Kjarasamningar
          • Aðild að kjarasamningi
          • Efni kjarasamninga
          • Forgangsréttarákvæði
          • Gildissvið kjarasamninga
            • Hverja bindur kjarasamningur
            • Starfsgreinar
            • Landfræðilegt gildissvið
          • Túlkun kjarasamninga
            • Túlkun samnings
            • Fylling
          • Gildistími
            • Uppsögn
          • Undirritun og atkvæðagreiðsla
          • Friðarskylda
            • Umfang
            • Friðarskylda og verkfallsheimild
            • Undantekningar
            • Ábyrgð vegna brottfalls friðarskyldu
            • Brottfall friðarskyldu
        • Ríkissáttasemjari
          • Hlutverk
          • Miðlunartillaga
        • Vinnustöðvanir
          • Hverjir geta efnt til vinnustöðvunar
          • Grundvöllur vinnustöðvunar
          • Verkföll
            • Hvað er verkfall
            • Árangurslausar viðræður og ákvarðanir
            • Atkvæðagreiðsla um verkfall
            • Tilkynning um verkfall
            • Verkfallsstjórn
            • Til hverra tekur verkfall
            • Verkfallsvarsla og verkfallsbrot
            • Lögbann á verkfallsvörslu
            • Afskipti lögreglu
            • Réttarstaða manna í verkfalli
            • Vinna annars staðar í verkfalli
            • Ábyrgð vegna verkfalls
            • Samúðarverkföll
            • Verkföll á opinberum vinnumarkaði
            • Verkfallsréttur og samþykktir ILO
          • Ákvörðun um verkbann
            • Hvað er verkbann
            • Framkvæmd verkbanns
            • Ábyrgð á samningsrofum í verkbanni
            • Verkbann hjá ríki og sveitarfélögum
        • Félagsdómur
          • Hlutverk
            • Brot á lögum 80/1938
            • Brot á kjarasamningi
            • Aðilar æskja dóms
            • Mörk iðnaðar
            • Opinberir starfsmenn
            • Bankamenn
          • Skipan dómsins
          • Dómaraskilyrði og hæfi
          • Málsmeðferð
          • Viðurlög
          • Staða Félagsdóms
        • Almennur og opinber vinnumarkaður-samanburður
          • Lagaumhverfi stéttarfélaga
            • Stéttarfélagsaðild
            • Samningsaðild
            • Verkföll
          • Réttindi launafólks
            • Lagaumhverfi
            • Ráðning í starf
            • Uppsagnarfrestur
            • Orlofsréttur
            • Veikindaréttur
            • Slysatryggingar launafólks
            • Fæðingar - og foreldraorlof
            • Fræðslusjóðir og starfsmenntamál
            • Lífeyrissjóðir
      • Trúnaðarmenn stéttarfélaga
        • Skilgreining hugtaksins trúnaðarmaður
        • Hlutverk trúnaðarmanna - fulltrúar stéttarfélaga og starfsmanna
          • Lögbundið samráð (sérstök lagaákvæði)
        • Val og tilkynning trúnaðarmanna
          • Kosning trúnaðarmanns
          • Tilkynning til atvinnurekanda um skipan trúnaðarmanns
        • Ráðningarvernd trúnaðarmanna
          • Tilefni uppsagna
            • Verkefnaskortur
            • Skipulagsbreytingar
            • Uppsögn vegna aldurs
            • Brot í starfi, óstundvísi, frammistaða,óheiðarleiki, trúnaðarbrestur
            • Ólögleg verkföll og óleyfileg fundarhöld
            • Réttur til þess að flytja trúnaðarmann milli deilda
          • Úrræði vegna uppsagna og brottreksturs
        • Menntun trúnaðarmanna
        • Öryggistrúnaðarmenn
      • Fæðingar- og foreldraorlof
        • Fæðingarorlof
          • Réttur til fæðingarorlofs
          • Lengd fæðingarorlofs
            • Lenging vegna veikinda barns
            • Lenging vegna veikinda móður
          • Tilkynning um töku fæðingarorlofs
          • Sveigjanleiki í orlofstöku
          • Greiðslur í fæðingarorlofi
            • Fæðingarstyrkur til foreldris utan vinnumarkaðar eða í minna en 25% starfi
            • Fæðingarstyrkur til foreldra í fullu námi
          • Umsókn um greiðslur í fæðingarorlofi
          • Sérreglur (fjölburafæðingar, andvanafæðing, veikindi o.fl. )
          • Vernd gegn uppsögnum
          • Uppsöfnun og vernd réttinda
          • Vinnuvernd mæðra og þungaðra kvenna
            • Mat á áhættuþáttum
            • Tímabundin breyting á vinnuskilyrðum o.fl.
            • Leyfi frá störfum
            • Tilvik þar sem vinna er bönnuð
            • Bann við vinnu og næturvinna
            • Réttur til mæðraskoðunar á launum
            • Brjóstagjöf
            • Veikindi á meðgöngu
            • Brot á reglum - skaðabætur og viðurlög
          • Ágreiningur
          • Umsóknareyðublöð og gagnlegir tenglar
        • Foreldraorlof
          • Réttur til foreldraorlofs
          • Tilhögun foreldraorlofs
          • Tilkynning og ákvörðun um töku foreldraorlofs
          • Vernd uppsafnaðra réttinda
          • Vernd gegn uppsögnum
          • Réttur til starfs
      • Evrópskur vinnuréttur
        • EES réttur og landsréttur
        • Vinnumarkaður
          • Hópuppsagnir - EES
          • Aðilaskipti að fyrirtækjum - EES
          • Gjaldþrot atvinnurekanda - EES
          • Upplýsingar um ráðningarkjör - EES
          • Evrópskt samstarfsráð - EES
          • Útsendir starfsmenn - EES
            • Innleiðing tilskipunar 96/71/EC
            • Dómar
          • Foreldraorlof - EES
          • Hlutastörf - EES
          • Tímabundnir ráðningarsamningar - EES
          • Upplýsingar og samráð
        • Jafnrétti kvenna og karla á vinnumarkaði – EES
          • Jöfn laun kvenna og karla - EES
          • Aðgangur að störfum - EES
          • Sönnunarbyrði í málum er varða mismunun vegna kynferðis - EES
          • Almannatryggingakerfi einstakra starfsgreina - EES
          • Öryggi þungaðra kvenna - EES
          • Foreldraorlof - EES
        • Vinnuvernd
          • Öryggisráðstafanir á vinnustöðum
          • Ákveðnir hópar starfsmanna
          • Vinnustaðir
          • Vinnu- og hvíldartími
        • Frjáls för launafólks
      • Alþjóðlegur vinnuréttur
        • Alþjóðavinnumálastofnunin - ILO
        • Samþykktir ILO
        • Alþjóðlegir mannréttindasáttmálar - staða Íslands
        • Due diligence – samfélagsleg ábyrgð
      • Icelandic labour law
        • Labour Market and Trade Unions
          • The Icelandic Confederation of Labour (ASI)
            • Federations affiliated to ASI
            • Unions directly affiliated to ASI
          • Trade Unions
            • Priority clauses
          • Workplace representation
          • Strikes
          • Political rights of workers
          • Union funds
          • Collective agreements
            • Content of collective agreements
            • Occupational and geographical coverage
            • Types of Collective agreements
            • Period of validity
            • Confidential ballots
            • Industrial peace
          • Access to the labour market
            • Non-discrimination
            • Age limits
            • Professional qualifications
            • Foreign workers
        • Contract of Employment and related rules
          • Written statement or contract of employment
          • Changes in terms
          • Termination of contract
          • Part-time workers
          • Fixed-term work
          • Young workers
            • Prohibited work
            • Working hours
        • Wages and working time
          • Working time
            • Day time and over time work
            • Shift work
          • Meal and Coffee breaks
          • Public holidays
            • Transfer of public holidays
            • Christmas and Holiday bonus
          • Pay statement (pay slip)
            • Particulars of a written pay statement
          • Taxes and contributions
        • Holidays and holiday allowance
          • Holiday allowance
            • Accrued holiday allowance
            • Holiday allowance account
            • Workers earning a monthly salary
            • Employment termination and holidays
          • Holiday period
            • Holiday outside the holiday period
            • Worker falls sick before or during holiday
        • Sickness and accidents
          • Additional rights under collective agreements
            • Trade unions belonging to SAMIDN
            • Trade unions belonging to SGS
            • Trade unions belonging to LIV
            • Trade unions belonging to RSI and MATVIS
          • Accruement of rights during absence
          • Transfer of acquired rights
          • Attending sick children and other compelling family reasons
          • Union Sickness Fund
          • Virk - Vocational Rehabilitation Fund
          • Accidents at work and occupational diseases
            • Medical expenses
            • Insurance for death, accident and disability
            • Statutory occupational injury insurance
            • Accountable employer
            • Reporting to the Administration of Occupational Safety and Health
        • Rest and maximum working time
          • Weekly working time
          • Daily rest
          • Weekly day off
          • Night workers
        • Termination of employment
          • Notice periods
            • Statutory rights
            • Rights under collective agreements
          • Employment protection
        • Gender equality
          • Pay equality
          • Equality programs
          • Work and family life
          • Sexual harassment
          • Complaints and damages
        • Maternity and paternal rights
          • Maternity/paternity leave
          • Maternity/paternal benefits
          • Safety and health of pregnant women
          • Parental leave – unpaid
          • Employment protection
        • Pension funds
          • Mandatory occupational pension fund
          • Supplementary Pension
          • Statutory pension
        • Protection of personal data
          • Personal data
          • Data Processing
          • Electronic surveillance
          • E-mail and internet use
        • Health and safety
        • Transfer of undertakings
        • Foreign workers
          • Workers from Europe
            • Posted workers
            • Temporary agency workers
          • Workers from third countries - Work permits
            • Temporary work permits
            • Permanent work permits
            • Specialist work permit
            • Four weeks exemption
          • Agreement on foreign workers
        • Icelandic Collective labour law (summary)
          • Basic legislation
            • The private sector
            • The public sector
          • The negotiating parties
            • The unions
            • The employers
          • Collective bargaining
            • Schedule of negotiations
            • The process
            • Agreement is reached - voting
            • Compromise proposal
            • Industrial peace
          • Strikes and lockouts (work stoppages)
            • The public sector
          • Priority clauses
          • Deduction of union fees
  • Fréttir og útgáfa
    • Fréttir
      • Almennar fréttir
      • Fréttir af kjarasamningum
      • Verðlagsfréttir
      • COVID 19 - Upplýsingar fyrir launafólk
      • Kófið og hrunið: lærdómur og leiðin fram á við 
    • Útgáfa
      • Skýrslur og bæklingar
      • Mánaðaryfirlit stefnumótunar og greiningar
      • Vinnan (vefrit)
      • Merki
    • Miðlun
      • Sjónvarp ASÍ
      • Hlaðvarp
      • Streymi
    • Samstarfsverkefni
      • Bjarg íbúðafélag
      • Einn réttur – ekkert svindl!
      • Volunteering in Iceland
    • 9. þing ASÍ-UNG / Stefna ASÍ-UNG
      • Viðburðir
  • Um ASÍ
    • Hlutverk og saga
      • Hvað er ASÍ?
      • Stefna
        • Kjarasamningar
          • Kjarasamningar 2019
          • Kjarasamningar 2016
          • Kjarasamningar 2015
          • Kjarasamningar 2013
          • Kjarasamningar 2011
          • Kjarasamningar 2008
        • Samfélagssáttmáli um félagslegan stöðugleika
        • Alþjóðamál
        • Atvinnumál
        • Húsnæðismál
        • Jafnréttis- og fjölskyldumál
        • Lífeyrismál
          • Samningar um lífeyrismál
          • Stefnumótun ASÍ í lífeyrismálum
          • Fjárhagur lífeyrissjóðanna
          • Greinar og gagnlegt efni um lífeyrismál
          • Gagnlegir tenglar
          • Önnur umfjöllun um lífeyrismál á vettvangi ASÍ
        • Menntamál
        • Skattamál
        • Umhverfismál
        • Velferðarmál
        • Stefna ASÍ í vinnuverndarmálum
        • Rétta leiðin - frá kreppu til lífsgæða
      • Verðlagseftirlit ASÍ
      • Umsagnir um þingmál
      • Listasafn ASÍ
      • Saga ASÍ
      • Persónuverndaryfirlýsing ASÍ
    • Skipulag
      • Aðildarfélög
        • Starfsgreinasamband Íslands
        • Landssamband íslenzkra verzlunarmanna
        • Samiðn
        • Rafiðnaðarsamband Íslands
        • Sjómannasamband Íslands
        • Félög með beina aðild að ASÍ
      • Þing
      • Miðstjórn
        • Starfsnefndir miðstjórnar
        • Ályktanir miðstjórnar ASÍ
        • Fulltrúar ASÍ í nefndum og ráðum
      • Forseti
        • Fyrri forsetar
        • Eldri ræður
      • Skrifstofa
      • Lög ASÍ, reglugerðir og reglur
        • Lög ASÍ
        • Reglugerðir og reglur
          • Þingsköp ASÍ
            • 1. Upphaf þings – Afgreiðsla kjörbréfa 
            • 2. Stjórn þingsins
            • 3. Nefndir
            • 4. Umræður
            • 5. Tillögur, lagabreytingar og atkvæðagreiðsla
            • 6. Kosningar
            • 7. Afgreiðsla og breyting þingskapa
            • Atriðisorðaskrá
          • Reglugerð fyrir starfsemi skrifstofu ASÍ
          • Viðmiðunarreglur um réttindi og skyldur stjórnarmanna í aðildarsamtökum ASÍ
            • 1. Inngangur
            • 2. Réttindi og skyldur stjórnarmanna
            • 3. Um framkvæmdastjóra og starfsmenn 
            • 4. Siðareglur, þagnarskylda og persónuvernd
            • 5. Sjóðir og hlutverk þeirra
            • 6. Bókhald og reikningsskil
          • Viðmiðunarreglugerð fyrir sjúkrasjóði aðildarfélaga ASÍ
          • Reglugerð um bókhald og ársreikninga aðildarsamtaka ASÍ
            • I. Kafli – Bókhald og áætlanagerð
            • II. Kafli – Ársreikningur, endurskoðun og aðrar fjárhagslegar upplýsingar
          • Reglugerð um leynilega allsherjar atkvæðagreiðslu meðal félagsmanna aðildarsamtaka ASÍ
            • I. Kafli – Hvenær er skylt að viðhafa allsherjaratkvæðagreiðslu
            • II. Kafli – Form og framkvæmd allsherjaratkvæðagreiðslu
            • III. Kafli – Almenn allsherjaratkvæðagreiðsla um kjarasamning og boðun vinnustöðvunar
            • IV. Kafli – Önnur ákvæði
          • Reglur um verklag við rafrænar atkvæðagreiðslur
          • Reglur um kosningar á félagsfundum
          • Reglugerð um greiðslu ferðakostnaðar þingfulltrúa og vegna formannafunda
          • Reglugerð um launanefnd miðstjórnar ASÍ
          • Reglugerð fyrir Listasafn ASÍ
          • Starfsreglur vegna afgreiðslu á reglugerðum sjúkrasjóða og um mat á framtíðarstöðu 
            • I. Kafli – Skil á reglugerðum og reglugerðarbreytingum
            • II. Kafli – Skil á mati á framtíðarstöðu
          • Starfsreglur vegna umsagna Laganefndar ASÍ
          • Reglur um boðun varamanna á fundi miðstjórnar ASÍ
          • Reglur um greiðslur úr Vinnudeilusjóði ASÍ
          • Skipulagsskrá fyrir minningarsjóð Eðvarðs Sigurðssonar
      • ASÍ-UNG
    • Starfsfólk
      • Starfsfólk
        • Forsetar
        • Rekstrar- og þjónustusvið
        • Hagfræði- og greiningarsvið
        • Lögfræði- og vinnumarkaðssvið
        • Fræðslusvið
    • Fræðsla
      • Félagsmálaskóli alþýðu
      • Skólakynningar
      • Minningarsjóður Eðvarðs Sigurðssonar
    • Samstarf
      • Norðurlönd
      • Evrópa
      • Alþjóðlegt samstarf
  1. Forsíða
  2. Um ASÍ
  3. Hlutverk og saga
  4. Stefna
  5. Atvinnumál
  • Hlutverk og saga
    • Hvað er ASÍ?
    • Stefna
      • Kjarasamningar
        • Kjarasamningar 2019
        • Kjarasamningar 2016
        • Kjarasamningar 2015
        • Kjarasamningar 2013
        • Kjarasamningar 2011
        • Kjarasamningar 2008
      • Samfélagssáttmáli um félagslegan stöðugleika
      • Alþjóðamál
      • Atvinnumál
      • Húsnæðismál
      • Jafnréttis-og fjölskyldumál
      • Lífeyrismál
        • Samningar um lífeyrismál
        • Stefnumótun ASÍ í lífeyrismálum
        • Fjárhagur lífeyrissjóðanna
        • Greinar og gagnlegt efni um lífeyrismál
        • Gagnlegir tenglar
        • Önnur umfjöllun um lífeyrismál á vettvangi ASÍ
      • Menntamál
      • Skattamál
      • Umhverfismál
      • Velferðarmál
      • Vinnuvernd
      • Rétta leiðin
    • Verðlagseftirlit ASÍ
    • Umsagnir um þingmál
    • Listasafn ASÍ
    • Saga ASÍ
    • Persónuverndaryfirlýsing ASÍ
  • Skipulag
    • Aðildarfélög
      • Starfsgreinasamband Íslands
      • Landssamband íslenzkra verzlunarmanna
      • Samiðn, samband iðnfélaga
      • Rafiðnaðarsamband Íslands
      • Sjómannasamband Íslands
      • Bein aðild
    • Þing
    • Miðstjórn
      • Starfsnefndir miðstjórnar
      • Ályktanir miðstjórnar ASÍ
      • Fulltrúar í nefndum og ráðum
    • Forseti
      • Fyrri forsetar
      • Eldri ræður
    • Skrifstofa
    • Lög ASÍ, reglugerðir og reglur
      • Lög ASÍ
      • Reglugerðir og reglur
        • Þingsköp ASÍ
          • 1. Upphaf þings – Afgreiðsla kjörbréfa
          • 2. Stjórn þingsins
          • 3. Nefndir
          • 4. Umræður
          • 5. Tillögur, lagabreytingar og atkvæðagreiðsla
          • 6. Kosningar
          • 7. Afgreiðsla og breyting þingskapa
          • Atriðisorðaskrá
        • Reglugerð fyrir starfsemi skrifstofu ASÍ
        • Viðmiðunarreglur um réttindi og skyldur stjórnarmanna í aðildarsamtökum ASÍ
          • 1. Inngangur
          • 2. Réttindi og skyldur stjórnarmanna
          • 3. Um framkvæmdastjóra og starfsmenn
          • 4. Siðareglur, þagnarskylda og persónuvernd
          • 5. Sjóðir og hlutverk þeirra
          • 6. Bókhald og reikningsskil
        • Viðmiðunarreglugerð fyrir sjúkrasjóði aðildarfélaga ASÍ
        • Reglugerð um bókhald og ársreikninga aðildarsamtaka ASÍ
          • I. Kafli – Bókhald og áætlanagerð
          • II. Kafli – Ársreikningur, endurskoðun og aðrar fjárhagslegar upplýsingar
        • Reglugerð um leynilega allsherjar atkvæðagreiðslu meðal félagsmanna aðildarsamtaka ASÍ
          • I. Kafli – Hvenær er skylt að viðhafa allsherjaratkvæðagreiðslu
          • II. Kafli – Form og framkvæmd allsherjaratkvæðagreiðslu
          • III. Kafli – Almenn allsherjaratkvæðagreiðsla um kjarasamning og boðun vinnustöðvunar
          • IV. Kafli – Önnur ákvæði
        • Reglur um verklag við rafrænar atkvæðagreiðslur
        • Reglur um kosningar á félagsfundum
        • Reglugerð um greiðslu ferðakostnaðar þingfulltrúa og vegna formannafunda
        • Reglugerð um launanefnd miðstjórnar ASÍ
        • Reglugerð fyrir Listasafn ASÍ
        • Starfsreglur vegna afgreiðslu á reglugerðum sjúkrasjóða og um mat á framtíðarstöðu
          • I. Kafli – Skil á reglugerðum og reglugerðarbreytingum
          • II. Kafli – Skil á mati á framtíðarstöðu
        • Starfsreglur vegna umsagna Laganefndar ASÍ
        • Reglur um boðun varamanna á fundi miðstjórnar ASÍ
        • Reglur um greiðslur úr Vinnudeilusjóði ASÍ
        • Skipulagsskrá fyrir minningarsjóð Eðvarðs Sigurðssonar
    • ASÍ-UNG
  • Starfsfólk
    • Starfsfólk
  • Fræðsla
    • Félagsmálaskóli alþýðu
    • Skólakynningar
    • Minningarsjóður Eðvarðs Sigurðssonar
  • Samstarf
    • Norðurlönd
    • Evrópa
    • Alþjóðlegt samstarf

Atvinnumál

Stefna Alþýðusambands Íslands í atvinnumálum er afrakstur af vinnu atvinnumálanefndar ASÍ. Við vinnuna er leitað álits og ráðgjafar fjölda aðila innan hreyfingarinnar og utan. Eftir að stefnan lá fyrir í meginatriðum vorið 2007 var hún kynnt á opnum fundi. Í framhaldi af því var hún samþykkt í miðstjórn sambandsins hinn 16. maí 2007.

Atvinnustefna ASÍ er sett fram í fjórum liðum:

  1. Forsendur
  2. Grunnstoðir atvinnulífsins
  3. Nýting og vernd náttúruauðlinda
  4. Sköpun þekkingar

Forsendur

Mikilvægt er að fyrir liggi hvert við viljum stefna með uppbyggingu atvinnulífsins og um leið hvaða mælikvarða nota skal á árangur. Eitt helsta markmiðið snýr að því að auka alþjóðlega samkeppnishæfni og skapa störf sem standa undir góðum lífskjörum. Þetta markmið má þó ekki skyggja á eðlileg siðferðileg viðmið eða gildi um jöfnuð, réttlæti og ábyrgð.

Hnattvæðing

Til að stuðla að heilbrigðri alþjóðlegri samkeppni – og til að koma í veg fyrir samkeppni grundvallaðri á félagslegum undirboðum – er nauðsynlegt að auka alþjóðlega samvinnu og reglusetningu um vinnumarkað, fjárfestingar og viðskipti. Stjórnvöld eiga að beita sér á alþjóðavettvangi fyrir setningu reglna sem tryggja ábyrga og réttláta hnattvæðingu. Þá þarf að tryggja almenningi möguleika á að velja eða hafna vörum, vinnustöðum eða birgjum m.a. á grundvelli upplýsinga um félagslega ábyrgð fyrirtækja.

Aðlögun

Þróun í atvinnulífinu getur haft í för með sér tímabundna erfiðleika fyrir einstök heimili, fyrirtæki eða byggðarlög. Til að gæta réttlætis og stuðla að víðtækri sátt þarf að gefa öllum tækifæri á að laga sig að breytingum. Í þessu tilliti er einkar mikilvægt að tryggja virka upplýsingamiðlun svo og samráð og samningaviðræður á öllum stigum breytinga, hvort sem um er að ræða skipulagsbreytingar eða tækniinnleiðingu. Styrki vegna aðlögunar á helst að útfæra með almennum aðgerðum, t.d. gegnum skatta- og velferðarkerfið. Ef þörf er á sértækum aðgerðum eiga þær að vera tímabundnar, gagnsæjar, óframleiðslutengdar, miða að atvinnusköpun, vera árangursríkar með tilliti til kostnaðar og samræmdar að hinu almenna velferðarkerfi.

Grunnstoðir atvinnulífsins

Með grunnstoðum atvinnulífsins er m.a. átt við samgöngu-, fjarskipta- og raforkukerfin. Taka verður af allan vafa um að uppbygging þessara grunnstoða á ekki að snúast um kyrrstöðu heldur um eðlilegar breytingar sem samræmast þróun nútíma atvinnuhátta og sköpun starfa sem standa undir góðum lífskjörum. Við gjaldtöku vegna aðgangs að grunnstoðunum þarf að samræma sjónarmið um hagkvæmni, jöfnun tækifæra, öryggi og gæði. Ef nýta á markaðsöfl til að hanna, byggja upp, fjármagna eða reka grunnstoðir atvinnulífsins þarf að tryggja að arðsemiskrafa fyrirtækja skyggi ekki á félagsleg markmið.

Byggðaþróun

Styrkja skal stöðu landshlutakjarna, þ.e. þess byggðarkjarna innan landshluta sem hefur mest aðdráttarafl fyrir fólk, bestu möguleikana til uppbyggingar atvinnulífs, skóla, menningarlífs og opinberrar þjónustu og sem er best sett til að þjónusta nærliggjandi héruð. Í kringum slíka kjarna skal skilgreina eðlileg þjónustusvæði m.t.t. ástands samgöngumála, fjarskipta, orkudreifingar og annarra grunnstoða. Virkja skal hagsmunaaðila í héraði til uppbyggingar atvinnulífsins, t.d. með því að skapa þeim samstarfsgrundvöll á vettvangi klasasamstarfs og vaxtarsamninga.

Samgöngumál

Vaxandi þungaflutningar um vegi landsins hafa skapað alvarleg vandamál, m.a. minna öryggi vegfarenda og aukið slit á vegum. Ljóst er að á þessu sviði ríkir ekki jafnvægi milli sjónarmiða um hagkvæmni, jöfnun tækifæra, öryggis og gæða. Brýnt er að finna lausn á þessum vanda sem fyrst.

Fjarskiptamál

Virkja þarf nýjungar í upplýsingatækni þannig að Ísland komist í fremstu röð meðal þjóða í hagnýtingu hennar. Mjög mikilvægt er að tryggja öruggan aðgang að háhraðatengingum til gagnaflutninga og samskipta á sviði vísinda, þjónustu og viðskipta innanlands og milli landa á samkeppnishæfu verði.

Nýting og vernd náttúruauðlinda

Til náttúruauðlinda í eigu þjóðarinnar teljast m.a. nytjastofnar á Íslandsmiðum, auðlindir á /í /eða undir hafsbotninum (utan netalaga) svo og náttúruauðlindir í þjóðlendum. Á grundvelli stefnu um nýtingu og verndun náttúruauðlinda geta stjórnvöld veitt heimild til nýtingar á auðlindum sem eru í eigu þjóðarinnar gegn gjaldi að því tilskyldu að nýtingarrétturinn sé tímabundinn eða að honum megi breyta. Við útgáfu nýtingarleyfa á auðlindum sem eru í eigu þjóðarinnar skal m.a. hafa eftirfarandi að leiðarljósi:

Leyfin skulu veitt á grundvelli hlutlægra viðmiðana sem gerð eru opinber í auglýsingum.

Setja skal ströng skilyrði fyrir veitingu leyfanna, m.a. um að áætlanir um rannsóknir og nýtingu séu í samræmi við stefnu um nýtingu og vernd auðlinda, að þær uppfylli kröfur um umhverfismat og skipulag og gangi ekki gegn reglum um réttindi launafólks, laun og vinnuvernd.

Gegn leyfum komi endurgjald; í fyrsta lagi vegna kostnaðar ríkisins af rannsóknum og eftirliti með nýtingu auðlinda (þjónustugjald); í öðru lagi til að tryggja þjóðinni hlutdeild í umframarði sem nýting auðlinda í þjóðareign skapar (auðlindagjald); og í þriðja lagi, þar sem það á við,til að tryggja hagkvæma nýtingu (umhverfisskattur).

Gæta ber hófs við beitingu eignarnámsheimilda og tryggt verður að vera að efnisleg skilyrði um almannaþörf sem og öll formleg skilyrði séu uppfyllt.

Landbúnaður

Verulegar framfarir hafa orðið í landbúnaði á síðustu árum. Framboð menntunar í greininni hefur aukist og ýmiss konar hagræðing og nýsköpun átt sér stað. Miklir möguleikar eru fyrir áframhaldandi þróun landbúnaðar og matvælaiðnaðar í landinu, t.d. með markaðsstarfi á grundvelli ímyndar um hreinleika og hollustu. Til að losa sem best um þessa sköpunarkrafta þarf að endurskoða núverandi styrkjakerfi í landbúnaði. Stefna ber að umbreytingu úr tollvernd, framleiðslutengdum styrkjum og opinberri verðlagningu yfir í beinar óframleiðslutengdar greiðslur í samræmi við viðmið ASÍ um aðlögun vegna atvinnuþróunar (sbr. kafli hér að framan um aðlögun).

Sjávarútvegur

Núverandi afskipti af sjávarútvegi (kvótakerfið) stuðlar í meginatriðum að hagkvæmri sókn í leyfilegan heildarkvóta. Stjórnvöld fara með eignarréttinn yfir auðlindinni í umboði þjóðarinnar. Þetta þýðir m.a. að þeim ber að ákveða heildarkvóta út frá vísindalegum niðurstöðum um afkomu stofna.

Orkunýting

Núverandi opinber afskipti af uppbyggingu orkuiðnaðar eru um of handahófskennd. Það er sjálfsagt að nýta þá vatnsorku og jarðhita sem landsmenn eiga til uppbyggingar á samkeppnishæfu atvinnulífi. Það væri hins vegar óskynsamlegt að veita leyfi fyrir frekari nýtingu áður en stefna um nýtingu og verndun auðlinda liggur fyrir.

Sköpun þekkingar

Stjórnvöld, skóli og atvinnulíf þurfa að taka höndum saman um uppbyggingu skilvirks stuðningskerfis við rannsóknir, tækniþróun og atvinnuuppbyggingu. Þekkingarsetur í landshlutakjörnum tengi starfsemi atvinnuþróunarfélaga, vinnumarkaðsráða, símenntunarmiðstöðva o.s.frv. Gera þarf stéttarfélögum kleift að taka virkan þátt í starfssemi þekkingarsetranna – en stéttarfélögin gegna mikilvægu hlutverki í að byggja upp mannauð, m.a. í gegnum samninga um kjör, vinnuaðstæður og aðkomu þeirra að mennta- og velferðarmálum. Þau gegna einnig mikilvægu hlutverki við þróun vinnumarkaðsaðgerða sem miða að því að aðstoða fólk við að finna starf við hæfi.

Rannsóknir

Auka þarf framlög til rannsókna og þróunar. Tryggja verður að fjármagn sé nýtt sem best. Í því skyni þarf að auka vægi samkeppnissjóða og stuðla að samfellu og gagnsæi í starfsháttum þeirra. Þá er mikilvægt að árangur af framlögum sé metinn reglulega.

Fyrirtækin

Huga þarf að því hvernig hægt er að beita efnahagslegum hvötum (skattaívilnunum, ábyrgðum, umbunarkerfi o.s.frv.) jafnhliða beinni fjármögnun til að örva nýsköpun og vöxt sprotafyrirtækja.

Mannauðurinn

Leggja þarf meiri áherslu á raun- og tæknigreinar í grunn- og framhaldsskólum; nám á að vera bæði fræðilegs eðlis og starfsmiðað í háskólum; rannsóknir eru nauðsynleg stoð við kennslu á háskólastigi.

Nýsköpun í atvinnulífinu og örar tæknibreytingar kalla á að einstaklingarnir endurnýi stöðugt þekkingu sína og færni. Því er mikilvægt að símenntun fyrir launafólk verði efld til muna og hún gerð markvissari. Slíkt þarf að gera út frá þörfum einstaklingsins fyrir aukna þekkingu og einnig út frá þörfum atvinnulífsins fyrir meiri og markvissari þekkingu og hæfni í starfi. Samfélagið þarf að hvetja einstaklingana til að sækja sér slíka menntun.

Treysta þarf og efla þann þátt í starfsemi Vinnumálastofnunar, svæðisvinnumiðlana og símenntunarmiðstöðva sem lítur að náms- og starfsráðgjöf. Sú starfsemi miði ekki aðeins að því að mæta þörfum námsmanna – heldur einnig annarra hópa sem treysta þurfa stöðu sína á vinnumarkaði.

Var efnið hjálplegt?

Takk fyrir að hjálpa okkur að bæta vefinn!

Vinsamlegast merktu við ástæðu

Í stuttu máli *
Fela
Tengill á forsíðu ASÍ

Alþýðusamband Íslands er stærsta fjöldahreyfing launafólks á landinu. ASÍ er samband 47 stéttarfélaga á almennum vinnumarkaði.

Alþýðusamband Íslands
Guðrúnartúni 1 • 105 Reykjavík
kt. 420169–6209

  • 53 55 600
  • asi@asi.is
  • Facebook-síða ASÍ
  • YouTube-rás ASÍ

VINNURÉTTUR

  • Um vinnuréttarvefinn
  • Vinnuréttur

FRÉTTIR OG ÚTGÁFA

  • Fréttir
  • Útgáfa
  • Samstarfsverkefni
  • Hlaðvarp
  • Sjónvarp ASÍ

UM ASÍ

  • Hvað er ASÍ?
  • Þing
  • Forseti
  • Starfsfólk

Vafrakökur

Við notum vafrakökur til að bæta vefinn. Fyrir frekari upplýsingar getur þú skoðað skilmála um meðferð persónuupplýsinga á vefnum.

Notkunarskilmálar um persónuvernd

Veldu leið til að hafa samband við ASÍ

Tölvupóstur Algengar spurningar